hat_de
09-06-2008, 09:03
nhân đọc được bài trong temvietnam.vn mới úp hôm kia
Con tem có được mọi người yêu thích hay không thì ngay từ chọn đề, thiết kế bản vẽ và chất lượng ấn loát đều có tác dụng rất quan trọng. Đề tài kém hấp dẫn tự nhiên sẽ không gây được sự yêu thích của người sử dụng. Nhưng chọn đề tốt mà bản vẽ thiết kế hình tượng nghệ thuật không sinh động để thể hiện nội dung chủ đề, không có sự truyền cảm nghệ thuật thì sẽ làm mọi người thất vọng.
Bản vẽ thiết kế tem không giống các bức vẽ nói chung hoặc các sáng tác nghệ thuật khác, nó có tính quy luật tự thân, đặc điểm nghệ thuật thiết kế tem biểu hiện ở mấy mặt sau.
Một, tem là chứng khoán có giá mặt do ngành bưu chính quốc gia phát hành, có ý nghĩa chính trị cao, chủ đề tem phải chính xác, không được tuỳ ý thêm bớt.
Người thiết kế nhất thiết phải bám sát chủ đề để sáng tác, cấu tứ của bản vẽ phải thể hiện rõ ràng và chính xác nội dung tư tưởng của chủ đề.
Hai là, tem là loại hình nghệ thuật nhỏ đòi hỏi trình độ tri thức cao, tem có sứ mệnh phổ cập văn hóa khoa học và truyền bá tri thức, không giống như hội họa nói chung có thể đưa bút theo hứng. Khi khắc họa hình tượng chủ đề (như động vật, thực vật...) phải biết kết hợp chặt chẽ tính nghệ thuật và tính khoa học.
Ba là, nghệ thuật sáng tác tem phải có phong cách dân tộc. Người thiết kế phải biết vận dụng các hình thức và các thủ pháp nghệ thuật đặc sắc của dân tộc để phản ánh sinh động hình tượng của tổ quốc. Nghệ thuật tem có những cách thức đặc biệt, bản vẽ tem ngoài việc phải khắc họa rõ nét hình tượng chủ đề còn phải sắp đặt có nghệ thuật những chữ tên nước, tên tem, giá mặt... những chữ này có vị trí rất quan trọng, người thiết kế khi phác thảo bản vẽ phải đồng thời tính đến quan hệ giữa các chữ và hình vẽ làm cho cả hai hỗ trợ lẫn nhau, đề cao lẫn nhau, thành một thể thống nhất.
Bốn là, từ bản vẽ thiết kế in thành tem phải qua các công đoạn in, bản vẽ thiết kế không được người xem trực tiếp nên người thiết kế phải hiểu rõ công nghệ in, khi thiết kế bản thảo phải tính toán đầy đủ hiệu quả sau khi in, giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa rút nhỏ và phóng to, đồng thời chú ý đến điều kiện ấn loát và yêu cầu công nghệ. Người thiết kế tem chuyên nghiệp phải nắm vững và tích luỹ những kinh nghiệm về các đặc thù của công nghệ ấn loát và cách thiết kế thì mới xử lý tốt những vấn đề kỹ thuật này.
Không có những quy định cụ thể về bản thiết kế tem phải dùng cách vẽ nào. Qua các mẫu thiết kế tem ta thấy có đủ loại: Sơn dầu, mầu nước, bột màu, khắc gỗ, tô nét chì, ảnh chụp... đều có thể dùng làm bản thảo. Nhưng phong cách nào thì dùng bản thảo nào, công đoạn ấn loát và công nghệ ra sao mức độ đơn giản và phức tạp khác nhau phải căn cứ vào thực tế bản thảo để định.
Thiết kế bản vẽ và ấn loát có quan hệ mật thiết, phương pháp ấn loát khác có những yêu cầu của bản vẽ thiết kế khác nhau. Để cho tem in đạt kết quả lý tưởng, người thiết kế khi vẽ trước hết suy tính xem dùng cách in nào, làm thế nào để phát huy được thế mạnh và tránh được chỗ yếu của cách in đó, kết hợp chặt chẽ công nghệ in với bản vẽ thiết kế để in tem đạt chất lượng cao. Ví dụ, in bản khắc có nhiều nét, thì đường nét hình vẽ phải rất rõ ràng, in bản phim ảnh yêu cầu có nhiều hòa sắc, thì xử lý mầu sắc của bản thiết kế phải đơn giản và có mức độ, không nên có nhiều mầu chồng nhau. Đồng thời phải tính đến những dung sai khi in, gia công xử lý những chỗ cần thiết của bản thiết kế, như những chỗ giao tiếp đường nét thì tô đậm hoặc để trắng, tất cả đều là vấn đề học vấn, đều trực tiếp ảnh hưởng đến hiệu quả in tem.
Để nâng cao chất lượng thiết kế tem và huy động khả năng thiết kế của xã hội, ngoài một số người chuyên môn làm công tác thiết kế, còn hợp đồng và trưng cầu bản vẽ của các giới trong xã hội. Đồng thời thành lập một Hội đồng thẩm định bản thảo tem , gồm có họa sĩ có tên tuổi, chuyên gia in có kinh nghiệm, nhà chơi tem và một số cán bộ phụ trách các mặt, Hội đồng bình xét bản thảo và lựa chọn những bản vẽ tốt đề nghị lãnh đạo Bộ duyệt. Vì vậy, bình thường thì một bộ tem không chỉ có một bộ bản thảo mà có nhiều bộ để có thể lựa chọn. Vì áp dụng nguyên tắc bình xét và lựa chọn bản vẽ tốt cho nên trình độ thiết kế được nâng cao nhanh và tạo ra được nhiều tác phẩm tốt.
Người thiết kế vẽ tem là một công việc lao động cực nhọc. Sau khi nhận nhiệm vụ thiết kế bộ tem, trước hết phải sưu tầm rất nhiều tài liệu ban đầu. Có khi để vẽ được một bộ bản thảo tem họ phải đi thể nghiệm thực tế ở hiện trường, vẽ nhiều phác thảo, chụp ảnh và ghi chép những tư liệu rồi sau mới bắt đầu thiết kế. Trước khi vẽ bản thảo, cần làm bản vẽ hiệu quả nhỏ như tem, có khi phải vẽ rất nhiều bản thảo hiệu quả để so sánh lựa chọn. Sau đó trên cơ sở bản vẽ hiệu quả để vẽ bản thảo thiết kế. Bản thiết kế nói chung nên vẽ thành 3 phương án, kích thước nên lớn hơn con tem từ 4 đến 6 lần. Phần lớn bản thiết kế đều gửi đến các cơ quan hữu quan để trưng cầu ý kiến, sau đó sửa lại đạt hiệu quả lý tưởng mới gửi đến Hội đồng bình xét bản thảo. Như vậy đủ thấy thiết kế tem là một công việc nghiêm túc và tỷ mỷ. Có trường hợp thiết kế một bộ tem phải kéo dài đến nửa năm, một năm.
Tóm lại, đề tài của tem rất rộng lớn, chính trị, kinh tế, văn hóa, nghệ thuật, phong cảnh, thể thao... các mặt đều bao gồm. Trên một vài phân vuông của tem, phải dùng ngôn ngữ nghệ thuật thể hiện đề tài được chọn, như vậy đòi hỏi người thiết kế cần có tri thức rất rộng, có tay nghề chắc chắn, bút pháp điêu luyện và tu dưỡng nghệ thuật cao.
Lời bình của cá nhân: quả thật để có 1 con tem ra đời thật tốn nhiều công sức và trải qua nhìu giai đoạn.
Những điều nói trên đúng, và khá đầy đủ nhưng tem VN vẫn có rất nhiều điều phải bàn.
Hy vọng lý thuyết sẽ đi vào thực tiễn, tác phẩm của các họa sĩ cũng tuân thủ quy trình trên để tránh những sai xót khiến tem phải đình chỉ lưu hành ... thu hồi ...tuy sáng tạo nghệ thuật của họ vẫn thoát ra khỏi những gò bó khuân mẫu trên :D
à đôi khi cùng 1 nội dung và 1 thiết kế nếu chọn hình dạng tem phù hợp đôi khi cũng tạo hiệu quả rất cao :">
Con tem có được mọi người yêu thích hay không thì ngay từ chọn đề, thiết kế bản vẽ và chất lượng ấn loát đều có tác dụng rất quan trọng. Đề tài kém hấp dẫn tự nhiên sẽ không gây được sự yêu thích của người sử dụng. Nhưng chọn đề tốt mà bản vẽ thiết kế hình tượng nghệ thuật không sinh động để thể hiện nội dung chủ đề, không có sự truyền cảm nghệ thuật thì sẽ làm mọi người thất vọng.
Bản vẽ thiết kế tem không giống các bức vẽ nói chung hoặc các sáng tác nghệ thuật khác, nó có tính quy luật tự thân, đặc điểm nghệ thuật thiết kế tem biểu hiện ở mấy mặt sau.
Một, tem là chứng khoán có giá mặt do ngành bưu chính quốc gia phát hành, có ý nghĩa chính trị cao, chủ đề tem phải chính xác, không được tuỳ ý thêm bớt.
Người thiết kế nhất thiết phải bám sát chủ đề để sáng tác, cấu tứ của bản vẽ phải thể hiện rõ ràng và chính xác nội dung tư tưởng của chủ đề.
Hai là, tem là loại hình nghệ thuật nhỏ đòi hỏi trình độ tri thức cao, tem có sứ mệnh phổ cập văn hóa khoa học và truyền bá tri thức, không giống như hội họa nói chung có thể đưa bút theo hứng. Khi khắc họa hình tượng chủ đề (như động vật, thực vật...) phải biết kết hợp chặt chẽ tính nghệ thuật và tính khoa học.
Ba là, nghệ thuật sáng tác tem phải có phong cách dân tộc. Người thiết kế phải biết vận dụng các hình thức và các thủ pháp nghệ thuật đặc sắc của dân tộc để phản ánh sinh động hình tượng của tổ quốc. Nghệ thuật tem có những cách thức đặc biệt, bản vẽ tem ngoài việc phải khắc họa rõ nét hình tượng chủ đề còn phải sắp đặt có nghệ thuật những chữ tên nước, tên tem, giá mặt... những chữ này có vị trí rất quan trọng, người thiết kế khi phác thảo bản vẽ phải đồng thời tính đến quan hệ giữa các chữ và hình vẽ làm cho cả hai hỗ trợ lẫn nhau, đề cao lẫn nhau, thành một thể thống nhất.
Bốn là, từ bản vẽ thiết kế in thành tem phải qua các công đoạn in, bản vẽ thiết kế không được người xem trực tiếp nên người thiết kế phải hiểu rõ công nghệ in, khi thiết kế bản thảo phải tính toán đầy đủ hiệu quả sau khi in, giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa rút nhỏ và phóng to, đồng thời chú ý đến điều kiện ấn loát và yêu cầu công nghệ. Người thiết kế tem chuyên nghiệp phải nắm vững và tích luỹ những kinh nghiệm về các đặc thù của công nghệ ấn loát và cách thiết kế thì mới xử lý tốt những vấn đề kỹ thuật này.
Không có những quy định cụ thể về bản thiết kế tem phải dùng cách vẽ nào. Qua các mẫu thiết kế tem ta thấy có đủ loại: Sơn dầu, mầu nước, bột màu, khắc gỗ, tô nét chì, ảnh chụp... đều có thể dùng làm bản thảo. Nhưng phong cách nào thì dùng bản thảo nào, công đoạn ấn loát và công nghệ ra sao mức độ đơn giản và phức tạp khác nhau phải căn cứ vào thực tế bản thảo để định.
Thiết kế bản vẽ và ấn loát có quan hệ mật thiết, phương pháp ấn loát khác có những yêu cầu của bản vẽ thiết kế khác nhau. Để cho tem in đạt kết quả lý tưởng, người thiết kế khi vẽ trước hết suy tính xem dùng cách in nào, làm thế nào để phát huy được thế mạnh và tránh được chỗ yếu của cách in đó, kết hợp chặt chẽ công nghệ in với bản vẽ thiết kế để in tem đạt chất lượng cao. Ví dụ, in bản khắc có nhiều nét, thì đường nét hình vẽ phải rất rõ ràng, in bản phim ảnh yêu cầu có nhiều hòa sắc, thì xử lý mầu sắc của bản thiết kế phải đơn giản và có mức độ, không nên có nhiều mầu chồng nhau. Đồng thời phải tính đến những dung sai khi in, gia công xử lý những chỗ cần thiết của bản thiết kế, như những chỗ giao tiếp đường nét thì tô đậm hoặc để trắng, tất cả đều là vấn đề học vấn, đều trực tiếp ảnh hưởng đến hiệu quả in tem.
Để nâng cao chất lượng thiết kế tem và huy động khả năng thiết kế của xã hội, ngoài một số người chuyên môn làm công tác thiết kế, còn hợp đồng và trưng cầu bản vẽ của các giới trong xã hội. Đồng thời thành lập một Hội đồng thẩm định bản thảo tem , gồm có họa sĩ có tên tuổi, chuyên gia in có kinh nghiệm, nhà chơi tem và một số cán bộ phụ trách các mặt, Hội đồng bình xét bản thảo và lựa chọn những bản vẽ tốt đề nghị lãnh đạo Bộ duyệt. Vì vậy, bình thường thì một bộ tem không chỉ có một bộ bản thảo mà có nhiều bộ để có thể lựa chọn. Vì áp dụng nguyên tắc bình xét và lựa chọn bản vẽ tốt cho nên trình độ thiết kế được nâng cao nhanh và tạo ra được nhiều tác phẩm tốt.
Người thiết kế vẽ tem là một công việc lao động cực nhọc. Sau khi nhận nhiệm vụ thiết kế bộ tem, trước hết phải sưu tầm rất nhiều tài liệu ban đầu. Có khi để vẽ được một bộ bản thảo tem họ phải đi thể nghiệm thực tế ở hiện trường, vẽ nhiều phác thảo, chụp ảnh và ghi chép những tư liệu rồi sau mới bắt đầu thiết kế. Trước khi vẽ bản thảo, cần làm bản vẽ hiệu quả nhỏ như tem, có khi phải vẽ rất nhiều bản thảo hiệu quả để so sánh lựa chọn. Sau đó trên cơ sở bản vẽ hiệu quả để vẽ bản thảo thiết kế. Bản thiết kế nói chung nên vẽ thành 3 phương án, kích thước nên lớn hơn con tem từ 4 đến 6 lần. Phần lớn bản thiết kế đều gửi đến các cơ quan hữu quan để trưng cầu ý kiến, sau đó sửa lại đạt hiệu quả lý tưởng mới gửi đến Hội đồng bình xét bản thảo. Như vậy đủ thấy thiết kế tem là một công việc nghiêm túc và tỷ mỷ. Có trường hợp thiết kế một bộ tem phải kéo dài đến nửa năm, một năm.
Tóm lại, đề tài của tem rất rộng lớn, chính trị, kinh tế, văn hóa, nghệ thuật, phong cảnh, thể thao... các mặt đều bao gồm. Trên một vài phân vuông của tem, phải dùng ngôn ngữ nghệ thuật thể hiện đề tài được chọn, như vậy đòi hỏi người thiết kế cần có tri thức rất rộng, có tay nghề chắc chắn, bút pháp điêu luyện và tu dưỡng nghệ thuật cao.
Lời bình của cá nhân: quả thật để có 1 con tem ra đời thật tốn nhiều công sức và trải qua nhìu giai đoạn.
Những điều nói trên đúng, và khá đầy đủ nhưng tem VN vẫn có rất nhiều điều phải bàn.
Hy vọng lý thuyết sẽ đi vào thực tiễn, tác phẩm của các họa sĩ cũng tuân thủ quy trình trên để tránh những sai xót khiến tem phải đình chỉ lưu hành ... thu hồi ...tuy sáng tạo nghệ thuật của họ vẫn thoát ra khỏi những gò bó khuân mẫu trên :D
à đôi khi cùng 1 nội dung và 1 thiết kế nếu chọn hình dạng tem phù hợp đôi khi cũng tạo hiệu quả rất cao :">