PDA

View Full Version : Truyện ngắn:"Giao thừa"(Nguyễn Ngọc Tư)


trithuc_nguyen
26-01-2009, 09:03
Đã thấy mấy vạt hoa vàng loè xoè, đã thấy những trái dưa hấu bóng mẫy thẫm xanh chất tầng tầng trên chợ. Thế là Tết thật rồi. Tết cứ làm người ta nao lên nôn nóng ngóng chờ, rồi lại nuối tiếc cho tuổi xuân qua. Chợ Tết chạy dọc theo các vỉa hè quanh ngã năm, bán toàn dưa với hoa. Vô tình chỗ Đậm bán đối diện với khu nhà đẹp nhất, cao nhất và sầm uất nhất thị xã. Sau lưng, cách một lớp chì gai oặt quẹo là một bãi cát trống, cỏ xanh theo gió chạy líu ríu từng triền, từng triền mải miết. Cánh bán dưa ra chợ từ 20 tháng chạp, chở từ sáng tới khuya, hịch hụi. Lúc nghỉ mệt tay chống hông ngó qua. Những ngôi nhà cao. Những bảng hiệu sặc sỡ. Đèn đủ thứ mầu. Sang quá. Người ta đợi tết để trang hoàng cho thật đẹp, mà càng đẹp thì cánh bán dưa trong ruộng ra càng buồn. « Biết chừng nào mình xây được cái nhà cỡ đó hen? » . « Bán dưa, làm ruộng cỡ 40 năm ». «Giỡn hoài, cỡ đó thì xuống lỗ rồi còn gì » . « Ừ »...

Chỗ Đậm ngồi dưới tán cây còng bị tỉa nhánh chỏng chơ như bàn tay cụt. Bên trái là vạt bông của ông Chín từ miệt Sa Đéc xuống. Và chỉ Đậm là ngồi bán một mình chứ người ta chồng vợ đùm đề, xoong nồi lủ khủ. Ngày đầu cô chất dưa chưa khéo, dưa cứ ỷ mình tròn, lăn long lóc ra đường. Dưa lăn, người hì hục đuổi theo. Xe cộ giáp Tết đông nghẹt, người ta cười, người ta cằn nhằn. Tủi cực trào lên như người ta nhận cái thùng vô lu nước đầy. Đậm lầm lũi khóc nghẹn. Đậm 29 tuổi, hơi đen, trên khuôn mặt lam lũ còn sót lại chút duyên ngầm. Chưa thấy chanh chua như đã từng quen chợ. Lúc chở dưa ra, có anh chàng trẻ tuổi cao lỏng khỏng, nước da đen lùi, lúc cười chỉ thấy hơi hới hàm răng, chạy tới làm giúp. Kéo tấm ni-lông che nắng, chặt mấy cây chuối đem ra bao lại cho dưa khỏi lăn, anh chàng cũng giúp. Đậm nằng nặc bảo thôi đi, anh chàng cãi cố: « Tôi tiếp cho, có sao đâu ». Quần anh chàng lấm nhớt, tóc bù xù đỏ quạch như rễ vú sữa. Già Chín bán bông thắc mắc :

_ Con gái ơi! Bác thấy thằng đó hiền khô hà, ai vậy?

Đậm bảo:

_ Tên Quí, chạy xe lam, ở xóm thôi, bác à.

_ Chà, giỏi, tốt thiệt. Làm hăng vậy tính kiếm tiền để cưới vợ hả?

Anh chàng nghe lóm, cười chéo mắt:

_ Có ai đâu mà cưới, bác.

Ông Chín cười khà khà, vuốt chòm râu cụt ngủn.

Cái nắng xuân kỳ lạ, không gay gắt đỏ, không nhàn nhạt như nắng chiều hè mà vàng thắm thiết như mầu bông sao nhái. Bấc lồng lộng lẫy qua từng ngọn cỏ sau chợ, mang theo mù mịt cát. Mặt mũi đầu tóc Đậm lúc nào cũng nham nhám như hột me rang cát. Người ta quần là áo lượt kìn kìn chạy qua mà chợ dưa với hoa vẫn chưa sôi động. Năm nay dưa trúng mùa cả núi vầy ăn gì cho hết. Người ta nán đợi tới ngày rước ông bà, lúc đó coi dưa có rẻ hơn bây giờ không. Những người bán ngồi chéo queo, buồn teo. Bông vạn thọ, bông cúc trái nết nở bung từng khóm, lái bông than như bọng : « Năm nay chắc thua rồi ».

Đậm bắt chước cánh lái dưa xóm Vàm Xáng, đi chợ mua xấp liễn dán dưa cho bắt mắt khách, tiện thể mua cho bé Lý bộ đồ. Mứt gừng, mứt dừa ở nhà má làm rồi để coi mua gì thêm. Má thì thích bánh ngọt. Con út thích cắn hột dưa, Đậm mua mỗi thứ vài trăm gam. Về khui ra thấy bộ đồ bé Lý hơi lớn, nhưng không sao, lớn thì mặc tới năm sau. Già Chín hỏi : « Đồ ai mà bây ôm ấp vậy ? » . Đậm bảo của con gái con. Hỏi thêm một chút về ba của đứa nhỏ, Đậm cúi mặt thưa : « Không có ». Nghĩa là không có. Ông Chín không phăng tới nữa. Ông già rồi, lăn lộn trên đời, ông biết chắc có chi lầm lỡ. « Con lầm lỡ tới mức phải bỏ nhà đi luôn đó, bác Chín à. Tới lúc ba con buồn rồi chết, má mới rước con về. Bây giờ, có cực khổ thế nào con cũng ráng chịu, miễn sao năm tháng cuối đời má con vui. Mà, chắc bù bi nhiêu cũng không đủ ». Sau này, Đậm mở lời. Giọng Đậm khao khao. Cô thấy mình giống như cỏ ven đường, người ta đi qua đạp, đi lại đạp vẫn ngoi lên sống, sống cỗi cằn.

Những mùa lam lũ. Những mùa cực nhọc. Một mình chống chọi. Đàn ông con trai coi được một chút mới lòng vòng ở ngoài đã nghe thiên hạ rần lên : « Thứ gái hư đâm đầu vô làm gì ». Ai mà muốn, chỉ tại còn nhỏ, thấy gió yêu gió, thấy hoa yêu hoa, đam mê bồng bột. Nghĩ mình học chưa tới đâu nhưng là học những bài học bự nhất, đắt nhất. Đếm đi đếm lại chỉ còn Quí, khi biết được còn mỗi Quí thì Đậm đã sắp 30. Nhà Quí ở Lung Giữa, Quí gửi xe sân nhà cộ Làm một vài chuyện nhỏ như chở Đậm đi chợ không lấy tiền, tiếp Đậm cất cái nhà củi... thì cho là có qua có lại đi. Nhưng ánh mắt Quí ngày càng nồng nàn trói buộc, bắt Đậm phải day dứt giữa nỗi khát khao và tủi hổ. Quí trai tơ, chưa vợ, lại nhỏ hơn Đậm gần 4 tuổi. Nhưng Quí tốt quá, rất tốt. Má Quí già rồi, than với Đậm hoài, có một mối trong Nhà Phấn Ngọn, coi được lắm, vậy mà biểu thằng Quí cưới vợ mà nó hổng nghe, làm như nó còn chờ ai đâu.

Thời gian bị người ta chở kĩu kịt đi. Khiếp, mới đó đã 29 Tết. Bánh mứt, dưa hành, quần mới, áo mới như nước tràn lên phố. Đây là một thời điểm rộn rịp nhất, phơi phới nhất trong năm. Tết này không có 30, 29 rồi tới mùng một, như người ta bước hụt, thấy thiếu một ngày. Những khóm vàng hoa của ông Chín nở sớm từ 24, 25 đã ngả mầu vàng sậm. 4 giờ sáng, ông đi qua bên kia đường gánh nước về tưới, than : « Thời tiết năm nay kỳ cục quá » ông vấn điếu thuốc, phà khói bảo : « Con biết không, nghề bán bông tết cũng như bán lồng đèn Trung thu, qua rằm tháng 8 có cho người ta cũng không thèm lấy. Buôn bán kiểu vậy như con gái có thì, qua rồi, khó lắm... » Ông nói tới đây, thấy Đậm ngẩng đầu ngó sao muộn, ông thôi không nói nữa. Đậm nhớ con gái quá. Nghe Quí đem đồ về lại đem tin ra bảo : « Bộ đồ bé Lý mặc vừa lắm, nó đòi ra với Đậm. Buôn bán như vầy cực quá, chở nó ra đây, tội nghiệp... ». Rồi Quí bảo mớ bông mồng gà Đậm gieo sao mà khéo quá, bông đỏ bông vàng trổ ngay Tết.

Đó là lúc chờ sáng, còn rỗi rãi xẻ dưa mời nhau, chứ ngày 29 là một ngày tất bật, nói theo dân đá banh là thắng với thua. Người mua xúm xa xúm xít. Mới một buổi đã lử lả, Đậm một mình phải coi trước coi sau. Tưởng dưa hấu đắp đập ngăn sông mà đã vợi đi quá nửa. Nhưng chắc phải đợi cho tới giao thừa. Người ta chờ tới đó sẽ rẻ nữa. Chạy xong mấy chuyến xe buổi sáng, chiều Quí lại giúp. Từ bến xe lam lại đằng chợ chừng 100 m. Quí kêu : « Có ai mua nhiều, Đậm hứa đi, tôi chở tới nhà cho ». Đậm thấy vui, phần thì bớt lo dưa ế, phần thấy nao nao trong lòng. Cái không khí đẹp thế này, ấm thế này, không vui sao được. Quí hỏi : « Nhà Đậm có gói bánh tét không? ». Đậm hỏi lại : « Có, mà chỉ ». « Tôi cho, má tôi gói nhiều lắm ». Quí mặc áo đứt mất tiêu cái nút trên, lồ lộ ra mảng ngực ráp nắng. Trong Đậm nhiều khi dậy lên một cái gì rưng rức khó tả, chỉ mong nép đầu vào đó để quên nhọc nhằn, để quên nỗi cô độc lùi lũi trong đời.

Lúc ngẩng lên được đã năm mới mất rồi. Nghe được tiếng trống giao thừa vọng về từ trung tâm thị xã. Ở đó có một lễ hội thật tưng bừng. Ông Chín đốt 6 nén nhang, chia cho Đậm nửa, biểu : « Con cúng giao thừa đi. Cầu an khang, sức khỏe, cầu năm tới giàu hơn năm nay ». Mùi nhang thơm trong gió sực lên mũi Đậm một nỗi nhớ nhà. Dù đây về đấy chưa tới một tiếng đi xe. Ở chợ, người muốn về trước giao thừa thì đã bán thốc tháo để về. Những người còn lại cũng cố dọn dẹp làm sao mùng một có mặt ở nhà, pha bình trà cúng tổ tiên. Ông Chín đứng chỉ huy cho con trai ông bưng mươi chậu hoa còn lại lên xe hàng, quyến luyến : « Hồi nãy con tặng bác dưa ăn, giờ bác tặng lại cho con với cậu nhỏ hai chậu cúc đại đóa này. Năm tới, bác có xuống không biết được ngồi gần cháu như vầy không. Cha, đây về Sa Đéc chắc phải nhâm nhi dài dài cho đỡ buồn quá ».

_ Dạ, bác về mạnh giỏi, ăn Tết cho thiệt vui.

Đậm vén tóc, cười, thấy thương ông quá. Ông Chín leo lên xe còn ngoắc Quí lại nói thì thào: « Ê cậu nhỏ, tôi nói cậu nghe, ông bà mình có câu: Ra đường thấy cánh hoa rơi. Hai tay nâng lấy, cũ người mới tạ Mạnh dạn lên, cậu thương con gái người ta mà cà lơ phất phơ thấy rầu quá. Cháu Đậm, thấy vậy mà như trái dưa, xanh vỏ đỏ lòng ». Nói rồi xe vọt đi, mấy người nữa lên xe vỗ vào thùng xe thùm thùm như gửi lại lời chào tạm biệt. Khói xe xoắn ra từng ngọn tròn tròn như con cúi. Đậm lui cui quét dọn chỗ của mình, hỏi:

_ Ông Chín nói gì vậy?

_ Đâu có gì _ Quí cười bối rối.

_ Về nghen, chạy xe chất đồ chở về. Biểu Quí đứng chờ mà không nghe, vì tôi mà ngày nay Quí bỏ mấy mối xe, uổng quá.

_ Đâu có gì còn 31 trái dưa...

_ Tôi tặng Quí chục trái ăn dài dài.

Quí cười :

_ Nhà tôi đơn chiếc, có mấy người đâu, ăn gì nhiều vậy.

Những chiếc xe vẫn nối đuôi nhau chạy về phía đại lộ. Lễ hội giao thừa vẫn chưa tan, chưa muốn tan. Người ta vẫn muốn cùng nhau đi hết Tết này. Một vài anh bạn trẻ chạy xe qua, gọi Đậm: « Nhanh lên chế ơi, trễ rồi. Tết đâu có đợi ». Lúc Đậm lên xe thì đã qua lâu giao thừa, Đậm ngồi đằng trước ngang với Quí. Xe ra khỏi thị xã, con đường nhỏ lại, vắng hoe. Đậm ngoái lại nơi cô từng nếm sương, nếm nắng, nghe gió. Những đóa cúc sau sàn xe rung rinh những sắc mầu rực rỡ. Quí bảo:

_ Đậm biết cúc đẹp gì không?

Đậm lắc đầu. Quí cười:

_ Lòng chung thủy. « Diệp bất ly chi, hoa bất ly đài ».

_ Ai nói với Quí vậy?

_ Bác Chín. Năm tới, tôi trồng cúc đi bán với Đậm nghen.

Đậm muốn cười, rất muốn cười mà sao nghẹn lại. Làm sao vượt qua những trở ngại trong lòng người. Hai bên đường rập rờn hoa dại. Những đống lửa rơm còn nghi ngút khói, bọn trẻ cơi lên khoe áo mới rồi mỏi mòn đi ngủ.

Quí cho xe chạy thật chậm, nghe gió thổi qua lỗ tai lạnh quánh. Lạnh như khoảng chiếu nửa đêm Quí chạm tay vào, tượng lên một nỗi nhớ rờn rờn lúc mờ lúc tỏ. Những nỗi nhớ phơ phất mái tóc một người, đôi mắt một người, dáng dấp một người. Đến tỉnh dậy vẫn còn bồng bềnh như khói. Quí nhìn Đậm, ánh nhìn rất lạ. Anh không biết vì một nỗi gì mà tới bây giờ anh chưa nói lời thương với người ta. Anh không ngại đứa con, anh không ngại chuyện lỡ lầm xưa cũ, tuổi tác cũng không thèm nghĩ đến. Cô luống cuống khi thấy chiếc xe chạy chậm dần:

_ À... Ờ... Tết này nữa, Quí bao nhiều tuổi rồi ha?

Quí im lặng, dừng xe hẳn. Lúc này anh thấy cần nắm lấy bàn tay lạnh tái của Đậm, rất cần. Khi ấy giao thừa đã đi qua lâu, lâu lắm rồi nhưng rõ ràng vẫn chưa hết Tết. Mai là mùng một.

Ốc_hp
26-01-2009, 20:09
Mình thích đọc văn NNT từ hồi nào không bít. Giọng văn nhẹ nhàng, buồn buồn nhưng thật thà, chân chất... đậm chất Nam Bộ. Hồi mua cuốn "Cánh đồng bất tận", về đọc đi đọc lại không chán. Gần đây nhất là truyện vừa "Gió lẻ". Nhưng nói thật là không dám đọc NNT khi buồn, vì đọc thấy buồn thêm thế nào ý, dù nhiều truyện có kết hậu.

♥ Voi Cúc Phương ♥
28-01-2009, 16:19
Em thì em mới đọc tập "Cánh đồng bất tận" chứ chưa được đọc các tập truyện khác. Tuy nhiên em cũng có cảm giác như của chị, đọc truyện ngắn của NNT truyện nào cũng thấy đượm buồn.
Em thích những câu mở giới thiệu truyện của NNT ví dụ như của truyện "Mối tình năm cũ" (Đại loại là thế này, em nhớ không rõ) :
"Chiến tranh, theo tôi biết có nhiều người nhói đau khi nhắc về nó, nhưng huy chương, huân chương chỉ làm ấm ngực, niềm đau khuất ở một góc lòng, có kẻ thấy, có người không".
Chỉ vỏn vẹn mấy dòng mà làm ta phải suy nghĩ. Cái kết của mỗi câu chuyện NNT viết cũng thật ấn tượng. Nó gợi làm cho người đọc cái cảm giác buồn, hụt hẫng khi đọc xong mỗi câu chuyện. Nhưng em không thích cái kết của truyện "Cánh đồng bất tận" vì em thấy nó thật đến mức ác quá ! :(

open
28-01-2009, 17:55
Cánh đồng bất tận
( xin mạo muội dẫn đăng, mong tác giả bỏ qua )

************************************************** **************

28498

Khi người đọc đã bắt đầu thấy quen thuộc với những câu chuyện dân dã hồn hậu, khi Nguyễn Ngọc Tư như đã không còn gây lạ nữa sau những tập truyện Biển người mênh mông, Giao thừa, Nước chảy mây trôi… thì bất ngờ Cánh đồng bất tận của cô xuất hiện.

Một sự xuất hiện đủ sức gây ngỡ ngàng bằng một câu chuyện man dại và khốc liệt. Vẫn là chuyện của những dòng sông, những vùng đất dọc ngang kênh rạch nhưng mọi sự ở đây đều bị đẩy đến tận cùng, đau đớn đến tận cùng, yêu thương đến tận cùng, cái giá mà con người ở đây phải trả cũng tận cùng oan nghiệt…

Một câu chuyện có mở đầu và có kết thúc, sự hồn hậu vẫn còn đó nồng ấm mà cay đắng, nhưng cây bút 29 tuổi của mảnh đất Cà Mau lần này làm sửng sốt người đọc nhiều lần hơn cái năm cô 24 tuổi đoạt giải nhất cuộc vận động sáng tác Văn học tuổi 20 (do NXB Trẻ và báo Tuổi Trẻ tổ chức) với tập truyện Ngọn đèn không tắt.

Truyện viết xong vào tháng 7-2005, báo Văn Nghệ đăng tải vào tháng chín, nhưng ngay cả trước khi truyện được chính thức công bố, bằng cách nào đó nhiều người đã đọc Cánh đồng bất tận. Và cái tên Nguyễn Ngọc Tư ngay lập tức trở thành đề tài trong các câu chuyện văn chương.

Mà cũng hiếm khi thấy như thế, không phải truyện cấm phát hành, cũng chẳng phải truyện “khó ra” nhưng bản thảo cứ được nhiều người hối hả truyền tay nhau đọc. Giống như một tin vui, một điềm lành, dân “sành đọc” người nọ hỏi người kia “đọc Cánh đồng bất tận chưa?”…

open
28-01-2009, 17:58
Mục lục

I. Người đàn bà bị ruồng bỏ (*)
II. Câu chuyện về người mẹ bạc lòng (*)
III. Những người bị vứt bỏ (*)
IV. Hai chị em bên cõi người ta (*)
V. Có hai người ra đi (*)
VI. Ngày báo ứng (*)

open
28-01-2009, 18:00
Người đàn bà bị ruồng bỏ

Con kinh nhỏ nằm vắt qua một cánh đồng rộng. Và khi chúng tôi quyết định dừng lại, mùa hạn hung hãn dường như cũng gom hết nắng đổ xuống nơi này. Những cây lúa chết non trên đồng, thân đã khô cong như tàn nhang chưa rụng, nắm vào bàn tay là nát vụn.

Cha tôi tháo cái khung tre chắn dưới sàn ghe, bầy vịt lúc nhúc chen ra, cuống quýt, nháo nhào quẫy ngụp xuống mặt nước váng phèn. Một lớp phèn mới, vàng sẫm quánh lại trên bộ lông của những con vịt đói, nhớp nháp bám trên vai Điền khi nó trầm mình bơi đi cặm cọc, giăng lưới rào bầy vịt lại. Tôi bưng cái cà ràng lên bờ, nhóm củi.

Rồi ngọn lửa hoi hót thở dưới nồi cơm đã lên tim, người đàn bà vẫn còn nằm trên ghe. Ngay cả ý định ngồi dậy cũng xao xác tan mau dưới những tiếng rên dài. Môi chị sưng vểu ra, xanh dờn. Và tay, và chân, và dưới cái áo mà tôi đã đắp cho là một cái áo khác đã bị xé tả tơi phơi những mảng thịt người ta cấu nhéo tím ngắt.



Và những chân tóc trên đầu chị cũng đang tụ máu. Người ta đã lòn tay, ngoay chúng để kéo chị lê lết hết một quãng đường xóm, trước khi dừng chân một chút ở nhà máy chà gạo. Họ giằng ném, họ quăng quật chị trên cái nền vương vãi trấu. Vai nữ chính, một người đàn bà xốc xếch đã lạc giọng, đôi lúc lả đi vì ghen tuông và kiệt sức.

Nhưng đám đông rạo rực chung quanh đã vực tinh thần chị ta dậy, họ dùng chân đá vói vào cái thân xác tả tơi kia bằng vẻ hằn học, hả hê, quên phứt vụ lúa thất bát cháy khô trên đồng, quên nỗi lo đói no giữa mùa giáp hạt. Cuộc vui hẳn sẽ dài, nếu như không có một ý tưởng mới nảy ra trong cơn phấn khích.

Họ dùng dao phay chặt mái tóc dày kia, dục dặc, hì hục như phạt một nắm cỏ cứng và khô. Khi đuôi tóc dứt lìa, được tự do, chị vùng dậy, lao nhanh xuống ghe chúng tôi như một tiếng thét, lăn qua chân tôi, đến chỗ cha, làm đổ những bao trấu cha vừa mới xếp.

Đám người ngơ ngác mấy giây để chấp nhận việc con mồi bỏ chạy. Tôi mất mấy giây để háo hức thấy mình nghĩa hiệp như Lục Vân Tiên, tôi lồm cồm xô ghe dạt khỏi bờ, sợ hãi và sung sướng, tôi cầm sào chống thục mạng ra giữa sông, mắt không rời đám người đang tràn ra mé bờ chực lao xuống, nhảy nhót điên cuồng.

Rồi tiếng chửi rủa chói lói chìm đi, tiếng bầy vịt tao tác kêu dưới sạp chìm đi, trong tôi chỉ có âm thanh của chiếc máy Kohler4 nổ khan, rung bần bật dưới tay Điền, khạc ra những đám khói khét lẹt, đen ngòm. Khói trôi về phía sau chúng tôi, mờ nhòe những bóng người đang tuyệt vọng ngó theo, bàn tay nào đó cầm nắm tóc của chị vẫy lên phơ phất phơ phất…

Cha tôi không đóng vai trò gì trong cuộc tháo chạy ấy, ông im lặng, khi đã đi khá xa, cha ra đằng mũi cầm sào. Tôi bò vào trong ghe, lấy áo đắp lên người chị, sao cho che được đôi vú rách bươm và khoảng đùi rướm máu. Chị cười mếu máo, nói cảm ơn bằng mắt và thiếp đi.

Suốt một quãng đường, chị không hề thay đổi thế nằm, im lìm, lạnh ngắt như người chết. Trong ghe chỉ trôi mênh mang những tiếng rên khi dài, khi ngắn, khi thiu thỉu buồn xo, lúc nghe như tiếng nấc nghẹn ngào…

Nhờ vậy mà chúng tôi biết chị còn sống, để đi với chúng tôi gần hết con sông Bìm Bịp, đến cánh đồng hoang vắng này. Điền hơi lo lắng khi nghe chị vẫn còn rên rỉ, nghĩ là chị đã đói, nó hối tôi nấu cơm mau. Nó thấy tiếc vì trên ghe chỉ còn mấy con khô sặt mặn chát, “tui nuốt còn không vô, nói chi…”.

Nhưng chiều hôm đó và cả ngày sau, chị không ăn. Chị từ chối cả uống nước, đợi đôi môi khô đã bắt đầu nứt ra, chị mới chịu hớp một vài ngụm ít ỏi, dường như chỉ đủ ướt môi. Đói và khát, nhưng chị còn sợ đau hơn. Người ta đã đổ keo dán sắt vào cửa mình của chị…

Tôi nói lại với cha và Điền trong bữa cơm. Tôi nghe hai người lặng đi, tiếng đũa tre khua vào miệng chén ngưng bặt. Điền ngó tôi và tôi thì đọc được sự ghê sợ, kinh tởm cồn lên trong mắt cha. Điền chan nước vào chén, lua vội vàng rồi men theo con đường đất dọc mé kinh, nó đi vào trong xóm. Tôi dặn vói theo, ghé tiệm mua giùm ngàn rưỡi đường cát.

Chắc gió đã bạt mất lời tôi, khi quay về, Điền không mang theo gì, nó lẳng lặng xòe tay trước mặt tôi, tay nó dính một lớp gì đó, bóng mượt, trong suốt, và đang khô quánh lại, khiến những ngón tay đơ ra như đá. Điền bảo, “Keo dán sắt…”. Dường như những người sản xuất ra loại keo này cũng không ngờ nó nhiều công dụng đến thế. Hai chị em tôi tỉ mẩn lột lớp keo ra, mảng da non trên bàn tay nó bỏng đỏ nhừ, tươm máu. Chúng tôi cùng ngó về chỗ khoang ghe, nghe tiếng thở thênh thang cùng gió…

oOo

Cánh đồng không có tên. Nhưng với tôi và Điền, chẳng có nơi nào là vô danh, chúng tôi nhắc, chúng tôi gọi tên bằng những kỷ niệm mà chúng tôi có trên mỗi cánh đồng. Chỗ chị em tôi trồng cây, chỗ Điền bị rắn cắn, chỗ tôi có kỳ kinh nguyệt đầu tiên… Và mai này khi trôi dạt đến một nơi nào khác, nhắc đến cánh đồng này với cái tên của chị, chắc chúng tôi sẽ xốn xang.

Sáng sớm ngày thứ ba, chị ngồi dậy được, ngó quanh, chị hỏi: “Trời đất ơi, chỗ nào mà vắng tanh vậy nè?”. Làng xóm xa xa đằng phía những rặng dừa xanh thẳm. Đồng đất trống trơn, trên đôi bờ kinh chơ vơ những cây gòn. Hai đứa nhỏ đầu mướt sương đang hí húi trộn thức ăn cho vịt, nhìn chị ngạc nhiên đến ngây ngất. Giọng nói chị không bị thương tích gì hết, trong vắt và ngọt ngào.

Chị hỏi: “Tắm ở đâu, mấy cưng?”. Tôi chỉ xuống kinh. Chị ngó những váng phèn, ngao ngán. Điền nói, đằng kia có một cái ao.

Đó là một hố bom cũ, bình bát mọc quanh, rau muống chằng chịt phủ kín mặt nước, cọng rau ốm nhằng, đỏ au. Chỗ này, hôm qua, Điền đã câu được những con cá thát lát ú mềm. Chị trầm mình dưới đó rất lâu, chẳng kỳ cọ gì, chỉ để nước lạnh chườm dịu lại những chỗ đau.

Lúc chị lên bờ, tôi thấy máu lợn cợn theo những giọt nước nhỏ xuống giữa hai đùi, chắc chị đã làm gì với chỗ keo dán ác nghiệt ấy. Rồi cũng lâu lắc, cũng cà nhắc từng bước ngắn như lúc đi, chị với tôi quay lại bờ kinh. Điền hí hửng khi thấy chị chịu mặc chiếc áo sơmi thẫm phèn và cái quần cụt quăn queo của nó.

Chỉ có cha lầm lì dọn cỏ quanh chòi. Chỉ có cha là hờ hững với thành quả của hai chị em tôi. Không chấp thái độ lạt lẽo của cha, chị ngó về phía người đàn ông đang vồng lưng trong nắng sớm, chếnh choáng: “Ba mấy cưng đẹp trai dễ sợ…”.

Vì lẽ đó? Có phải vì cha mà chị ở lại với chúng tôi, trên một cánh đồng vắng ngắt. Những vết thương đã lành rất mau. Chị cười, bị đánh hoài riết cũng quen. Tôi hỏi chị làm gì để bị đánh. Chị cười, “Làm đĩ”. Rồi có lẽ chị áy náy vì quá sỗ sàng với chúng tôi, chị vò đầu Điền “chắc mấy cưng không biết đâu…”.

Điền nhìn tôi cười. Chúng tôi đã gặp nhiều, rất nhiều người phụ nữ giống chị. Cứ mỗi mùa gặt, họ lại dập dìu trên đê, lượn lờ quanh lều của những thợ gặt, những người đàn ông giữ lúa và bọn nuôi vịt chạy đồng. Họ cố làm ra vẻ trẻ trung, tươi tắn nhưng mặt và cổ đã nhão, nhìn kỹ phát ứa nước mắt. Đêm đến, sau các đụn lúa, họ thả tiếng cười chút chít, tiếng thở mơn man… lên trời, làm nhiều người đàn bà đang cắm cúi nấu cơm, cho con bú trong lều thắt lòng lại. Tối nào mua rượu cho cha, chúng tôi cũng đi ngang qua những đôi người…

Chị, cũng giống như họ, chớm tàn tạ, đói rã ruột ở thị thành mới chạy xuống quê, cất cái quán nhỏ, giả đò buôn bán bánh kẹo lặt vặt, thực chất là “làm nghề”. Ở đó đàn ông dễ tính và thiệt thà. Chị sống nhờ những món tiền họ cắm câu đêm đêm, bằng tiền bán lúa, dừa khô hay những buồng chuối chín. Cũng có lúc thu hoạch bất ngờ, khi chị mồi chài một người đàn ông vào trò chơi giường chiếu, suốt hai ngày đêm, và chị được một triệu hai. Đó là vốn vay xóa đói giảm nghèo, khi về tới nhà, với tám trăm ngàn còn lại trong túi, hẳn người đàn ông ấy não nề biết bao nhiêu, oán chị biết bao nhiêu khi thấy vợ con nheo nhóc bu quanh nồi khoai luộc trong nhập nhoạng nắng chiều.

- Ăn trên mồ hôi nước mắt của người ta nên lâu lâu bị đánh cũng đáng đời, hen mấy cưng?

Chị nói, và ngả nghiêng cười, dường như chị thấy mình trả giá vậy cũng vừa. “Mà hên nghen, nhờ vậy mà gặp được mấy cưng, được ở chung vầy, vui thiệt vui…”.

Nhưng tôi và Điền biết thể nào chị cũng ra đi, trong mỏi mòn. Quãng thời gian chị bên chúng tôi, vì thế cũng mong manh. Nhiều khi lùa vịt ăn mót một đỗi đồng, nghĩ chị bỏ đi, Điền thảng thốt chạy về.

- Mấy cưng thương chị thiệt hả? Tội chưa…!??

Chị ngạc nhiên, thấy nước mắt ràn rụa trên má thằng Điền (mà chị không biết là nó bị bệnh chảy nước mắt sống từ hồi 9 tuổi). Thật cảm động khi đời đánh ta tả tơi bầm dập, vậy mà hai đứa nhỏ này lại trìu mến, quyến luyến lạ lùng. Thêm một lý do nữa để chị ở lại với chúng tôi, trong một mùa hạn nóng bỏng, bất thường.

Sự lưu luyến dành cho người đàn bà xa lạ. Cô gái giang hồ ngạc nhiên không hiểu. Hai đứa trẻ cũng không hiểu, chúng chỉ biết yêu thương bằng bản năng của những đứa con thiếu mẹ. Và nước mắt không ngừng rơi trên khuôn mặt thằng bé…

vnmission
28-01-2009, 23:21
Cũ quá! Muốn đọc Nguyễn Ngọc Tư thì vào đây, cập nhật và miễn phí:

http://www.viet-studies.info/NNTu/

The smaller dragon
29-01-2009, 00:58
Cũ quá! Muốn đọc Nguyễn Ngọc Tư thì vào đây, cập nhật và miễn phí:

http://www.viet-studies.info/NNTu/

Tôi vào mạng này do Vnmission giới thiệu. Thì biết đây là một mạng điện tử mà ai muốn đọc văn Nguyễn Ngọc Tư cứ vào, sẽ đọc được tất cả những truyện do nhà văn có biệt tài này viết.

Điều làm tôi ngạc nhiên là sự ngây thơ của người tạo mạng, khi người này viết trong phần giới thiệu, nguyên văn như sau: "Tuy nhiên, xin nhắc các bạn là Nguyễn Ngọc Tư, như mọi nhà văn khác, phải mưu sinh. Tôi hi vọng các bạn sẽ tiếp tục mua sách (và báo đăng truyện) của cô, và cổ động người khác mua."

Ai muốn đọc văn Nguyễn Ngọc Tư thì cứ vào mạng này mà đọc một cách thoải mái vô tư và không tốn đến một đồng bạc VN bây giờ. Thế thì còn ai chịu bỏ tiền ra mua sách nữa? Đây là một cách muốn giúp người mà hóa ra hại người, chứ "studies" cái gì???!!!

Tôi vừa vào lại cái mạng mà Vnmission giới thiệu. Hóa ra người tạo mạng cũng là một tay có cốt cách văn chương ở hải ngoại, và biết yêu văn Nguyễn Ngọc Tư. Bài viết của người này về việc anh ta/ông ta hồi hương, thăm lại miền quê cũ và tìm gặp nhà văn mà mình mến mộ cũng khá bóng bẩy và sâu sắc. Do đó, tôi thấy cần "edit" để có thêm vài hàng chữ này, để tránh sự bất công có thể có, nhưng vẫn nghĩ sự tập hợp và phổ biến toàn bộ văn nghiệp của một nhà văn sẽ ảnh hưởng xấu, rất xấu, đến phương diện kinh tế thực tế của nhà văn ấy!

Tôi cũng rất đồng cảm với Dammanh khi anh nhắc lại thành ngữ "sách gối đầu giường!" Vâng, sách mới là cái gì cụ thể tồn tại qua thời gian. Văn minh nhân loại sở dĩ tồn tại và phát triển như ngày nay mà chúng ta được hưởng là qua những tài liệu thành văn, dù là văn khắc trên đá hay trên đất nung. Việc phát triển kỹ thuật máy điện tử trong nửa sau của thế kỷ XX có nâng cao văn minh nhân loại lên một tầm cao mới, nhưng chỉ cần một thiên tài phá hoại thì tất cả những dữ liệu của loài người sẽ bay hơi trong một khắc giây mà thôi! Văn chương, món quà tặng quí nhất và duy nhất mà chỉ có loài người mới có, cần giấy mực và thời gian nghiền ngẫm mới hưởng trọn vẹn được.

Văn chương, nói một cách bình dân và dung tục, đâu phải loại mì ăn liền, mà giới thiệu trên mạng điện tử, rồi gọi là "nghiên cứu" (studies)?!

dammanh
29-01-2009, 02:09
Tôi thường nghe câu SÁCH GỐI ĐẦU GIƯỜNG,ngày nay sắp thêm thuật ngữ internet ngự trong giấc ngủ.Thú thực tôi thích xem sách hơn (không phải vấn đề miễn phí hay không!),vì tôi cảm thấy sách cho thông tin có độ tin cậy hơn,nếu ta chọn xem quyển sách đó do tập thể nào biên soạn và nhà xuất bản nào.Hơn nưẵ bút sa gà chêt,chứ trên mạng ai mà tẩy xóa thay đổi sao biết được??? một suy nghĩ nữa cá nhân tôi thấy đọc sách có thời gian suy nghĩ hơn,không bị cuốn vào dòng chẩy.tất nhiên đây là suy nghĩ chủ quan và đôi chút cổ hủ của tôi.

Ốc_hp
29-01-2009, 11:43
Không phải là cổ hủ đâu chú Mạnh ạ. Cháu cũng thích đọc sách hơn là đọc trên Net. Cháu có cảm giác, sách "thật" hơn Net, dù cũng là câu chuyện đó, văn phong đó. Lúc cầm quyển sách, có cảm giác mình đang ở trong tình huống đó, đang ở bên nhân vật đó... Hơn nữa, đọc trên Net, mắt cháu cũng không đọc được lâu, một chút là mỏi rồi. Cầm sách, mỗi lúc đọc 1 chút, có đoạn thích, đọc đi đọc lại thành thuộc lòng. Nhiều cuốn in bìa đẹp, nhìn bỉa thấy được nội dung câu truyện, nội dung cuốn đó lại hay nữa thì thật là tuyệt.

hat_de
29-01-2009, 12:28
Không phải là cổ hủ đâu chú Mạnh ạ. Cháu cũng thích đọc sách hơn là đọc trên Net. Cháu có cảm giác, sách "thật" hơn Net, dù cũng là câu chuyện đó, văn phong đó. Lúc cầm quyển sách, có cảm giác mình đang ở trong tình huống đó, đang ở bên nhân vật đó... Hơn nữa, đọc trên Net, mắt cháu cũng không đọc được lâu, một chút là mỏi rồi. Cầm sách, mỗi lúc đọc 1 chút, có đoạn thích, đọc đi đọc lại thành thuộc lòng. Nhiều cuốn in bìa đẹp, nhìn bỉa thấy được nội dung câu truyện, nội dung cuốn đó lại hay nữa thì thật là tuyệt.

hôm qua cả đoàn tem chúc tết, đoạn tới nhà Ốc lên phòng thấy tủ sách thích nhỉ...

còn chuyện văn chương, sách mạng, theo cháu....dù là sách, đất nung... mạng ... thì đều là công cụ mang tin... đặt giả thiết ko có chuyện tẩy xoá, hay mất mát dữ liệu thì mạng vẫn có cái ko được như sách

Lợi thế của mạng là public tức thì, là lưu trữ nhiều, truyền tải nhanh ... nhưng ko có cách cảm giác tự nhiên như coi sách...cái "tư thế" và trạng thái tâm lý khi coi sách và coi mạng rất khác nhau.

Cùng 1 nội dung tin khi được tiếp cận bởi những phương thức khác nhau sẽ dẫn tới những trạng thái khác nhau mà ảnh hưởng của nó tới việc cảm thụ là khác nhau hoàn toàn.

cháu thì ko hiểu nhiều về văn chương lắm, nhưng cũng cảm nhận được rằng coi văn qua sách hay hơn ngồi đọc mạng... còn coi tin thì qua mạng cũng tiện hơn coi qua báo in. (ở đây loại trừ vấn đề tẩy xóa sửa trên mạng) ....

ít coi sách truyện, nhưng hay nghe đài đọc truyện trước khi đi ngủ...nằm nghe cũng thú vị ... nhưng vẫn thua đọc... vì đọc chúng ta có thể điều tiết cảm xúc và khối lượng thông tin có thể hấp thụ... còn đài thì mình phải duy trì cùng nhịp độ

so sách đài, đọc mạng và coi sách có thể thấy "trạnh thái" hay "tâm thức" ... hay 1 cái gì đó mà ko biết mình gọi thế nào cho chuẩn... là khác nhau...vậy nên sách vẫn sẽ còn tồn tại lâu và giá trị của nó khó suy giảm, mặc dù lượng bản in có thể giảm

nhìu khi coi mạng rùi nhưng cũng thích cầm cuốn sách coi, ví dụ tri thức tem đó, coi mạng nhanh tiện hơn nhìu nhưng cầm cuốn sách tem coi vẫn thú

vấn đề văn chương mạng, cháu nghĩ là xã hội đổi mới sẽ có những mầm chồi mới sinh ra trong nền văn minh đó là sáng tạo dòng văn chương đó.... hoặc nghiên cứu văn chương trên mạng ... dần già nó cũng thành 1 thói quen 1 nếp ...ko thể loại trừ...hy vọng nó sẽ phát triển tích cực.

vnmission
29-01-2009, 16:21
Văn chương, món quà tặng quí nhất và duy nhất mà chỉ có loài người mới có, cần giấy mực và thời gian nghiền ngẫm mới hưởng trọn vẹn được.


Tôi phần nào chia sẻ với bác Rồng về điều này. Vì để thực sự thưởng tranh phải xem bản gốc, để nghe nhạc phải tới nhà hát, hay để bày tỏ tính cảm phải nhìn vào ánh mắt của đối tượng...

Tuy vậy, xin thưa với bác cách nhìn nhận của cá nhân tôi: Nếu không phải chính Nguyễn Ngọc Tư gửi, thì Trần Hữu Dũng lấy đâu ra thông tin để đưa lên tủ sách? Tôi tin đã phải có một thỏa thuận nào đó giữa hai người. THD là người rất cân nhắc khi làm bất cứ điều gì! Mặc dù có một số điểm có thể không nhất trí với ông, các trang web của THD không ngày nào tôi không ghé thăm, dù bận rộn đến đâu. THD tham gia làm trang aldaily.com khá nổi tiếng, các trang tiếng Việt như Kinh tế, Văn hóa & giáo dục... chỉ là tay trái.

Trước đây tôi cũng rất thích đọc sách in, nhất là những cuốn bìa mềm có thể gấp thoải mái để đọc ở mọi tư thế khác nhau, khi cần thì viết hay đánh dấu luôn vào sách. Nhưng thời internet, tôi thấy để tiết kiệm thời gian tốt nhất là đọc trên mạng. Sau này thì khỏi lo, người ta thiếu gì cách thu tiền online. Các con của tôi cũng không thật sự quan tâm sách ở đâu, miễn là đọc được; chúng vừa thích lướt mạng, vừa thích đi hiệu sách! Đơn giản vì mỗi người chúng ta có "gu" khác nhau vào những thời điểm khác nhau.

Cồ Việt
14-02-2009, 22:30
Nguyễn Ngọc Tư vừa sinh con trai (cháu thứ hai) hôm 30 Tết. Mẹ tròn con vuông. http://www.viet-studies.info/culture.htm