Poetry
02-09-2007, 21:30
Múa cung đình nhà Nguyễn
Múa cung đình đi đôi với nhạc cung đình và có nguồn gốc lâu đời ở nước ta. Vào thời nhà Lý, nhà Trần đều đã có các điệu múa cung đình. Múa cung đình bắt nguồn từ các điệu múa truyền thống trong dân gian, được chọn lọc và nâng cao theo những qui phạm nghệ thuật chặt chẽ, nghiêm trang. Múa cung đình mang tính chất khoẻ khoắn, ca ngợi cảnh thái bình, thịnh trị.
Múa cung đình triều Nguyễn cũng tiếp thu các điệu múa cung đình và dân gian của các triều đại trước, nâng cao và sáng tạo thành những điệu múa mới, mang đặc trưng của nghệ thuật biểu diễn thời Nguyễn. Múa cung đình nhà Nguyễn chủ yếu là múa tập thể với tư tưởng, chủ đề thường biểu hiện ở các đội hình di chuyển và kết thúc bằng một đội hình ngưng đọng. Trong khi trình diễn, các vũ sinh miệng ca, tay múa theo điệu nhạc hòa tấu. Nội dung bài hát trong điệu múa hoàn toàn bằng chữ Hán. Trong số các điệu múa cung đình của thời nhà Nguyễn có 11 điệu múa đã và đang được nhà hát Truyền Thống Cung Đình thuộc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế sưu tầm, khai thác và phục hồi gồm:
1. Bát dật
2. Lục cúng hoa đăng
3. Tam Tinh chúc thọ
4. Bát Tiên hiến thọ
5. Trình tường tập khánh
6. Tứ Linh
7. Nữ tướng xuất quân
8. Vũ phiến
9. Tam quốc Tây du
10. Lục triệt hao mã đăng
11. Đấu Chiến Thắng Phật
Các điệu múa này thường được dùng để biểu diễn trong các ngày lễ: Thánh thọ (sinh nhật Hoàng Thái Hậu), Tiên thọ (sinh nhật Hoàng Thái Phi), Vạn thọ (sinh nhật Vua), Thiên xuân (sinh nhật Hoàng Thái Tử), Thiên thu (sinh nhật Thái Hậu). Ngoài các lễ trên, múa cung đình còn được diễn trong các lễ: Hưng quốc khánh niệm, Tết Nguyên Đán, Lễ kết hôn Hoàng tử, Công chúa và các dịp tiếp đãi sứ thần ngoại quốc. Khi diễn dùng ban nhạc Thiều.
Năm 1971, VNCH phát hành bộ tem "Vũ điệu dân tộc" trong đó có một mẫu tem về điệu múa cung đình thời Nguyễn "Lục cúng hoa đăng":
4101
"Lục cúng hoa đăng" có nguồn gốc từ một điệu múa dùng trong nghi lễ Phật giáo: Múa "Lục cúng" nghĩa là sáu lần cúng, được thể hiện qua sáu lần múa, mỗi lần múa dâng lên một thứ đồ cúng như: hương, hoa, đăng, trà, quả, thực. Về sau, dưới triều vua Minh Mạng, điệu múa này được đưa vào cung đình và dàn dựng thành múa "Lục cúng hoa đăng" để biểu diễn trong những ngày lễ Vạn thọ, Thánh thọ, Tiên thọ... Trong điệu múa, các vũ sinh vừa nam, vừa nữ, hoá trang thành Tiên Đồng - Ngọc Nữ, hai tay cầm hai chậu đèn hoa sen vừa múa vừa hát trong ánh đèn hoa lung linh mờ ảo, tạo nên sự trang nghiêm và lộng lẫy.
4102
FDC do hãng tư nhân Mỹ sản xuất với cachet là điệu múa cung đình "Lục cúng hoa đăng".
(Sưu tầm & biên soạn)
Múa cung đình đi đôi với nhạc cung đình và có nguồn gốc lâu đời ở nước ta. Vào thời nhà Lý, nhà Trần đều đã có các điệu múa cung đình. Múa cung đình bắt nguồn từ các điệu múa truyền thống trong dân gian, được chọn lọc và nâng cao theo những qui phạm nghệ thuật chặt chẽ, nghiêm trang. Múa cung đình mang tính chất khoẻ khoắn, ca ngợi cảnh thái bình, thịnh trị.
Múa cung đình triều Nguyễn cũng tiếp thu các điệu múa cung đình và dân gian của các triều đại trước, nâng cao và sáng tạo thành những điệu múa mới, mang đặc trưng của nghệ thuật biểu diễn thời Nguyễn. Múa cung đình nhà Nguyễn chủ yếu là múa tập thể với tư tưởng, chủ đề thường biểu hiện ở các đội hình di chuyển và kết thúc bằng một đội hình ngưng đọng. Trong khi trình diễn, các vũ sinh miệng ca, tay múa theo điệu nhạc hòa tấu. Nội dung bài hát trong điệu múa hoàn toàn bằng chữ Hán. Trong số các điệu múa cung đình của thời nhà Nguyễn có 11 điệu múa đã và đang được nhà hát Truyền Thống Cung Đình thuộc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế sưu tầm, khai thác và phục hồi gồm:
1. Bát dật
2. Lục cúng hoa đăng
3. Tam Tinh chúc thọ
4. Bát Tiên hiến thọ
5. Trình tường tập khánh
6. Tứ Linh
7. Nữ tướng xuất quân
8. Vũ phiến
9. Tam quốc Tây du
10. Lục triệt hao mã đăng
11. Đấu Chiến Thắng Phật
Các điệu múa này thường được dùng để biểu diễn trong các ngày lễ: Thánh thọ (sinh nhật Hoàng Thái Hậu), Tiên thọ (sinh nhật Hoàng Thái Phi), Vạn thọ (sinh nhật Vua), Thiên xuân (sinh nhật Hoàng Thái Tử), Thiên thu (sinh nhật Thái Hậu). Ngoài các lễ trên, múa cung đình còn được diễn trong các lễ: Hưng quốc khánh niệm, Tết Nguyên Đán, Lễ kết hôn Hoàng tử, Công chúa và các dịp tiếp đãi sứ thần ngoại quốc. Khi diễn dùng ban nhạc Thiều.
Năm 1971, VNCH phát hành bộ tem "Vũ điệu dân tộc" trong đó có một mẫu tem về điệu múa cung đình thời Nguyễn "Lục cúng hoa đăng":
4101
"Lục cúng hoa đăng" có nguồn gốc từ một điệu múa dùng trong nghi lễ Phật giáo: Múa "Lục cúng" nghĩa là sáu lần cúng, được thể hiện qua sáu lần múa, mỗi lần múa dâng lên một thứ đồ cúng như: hương, hoa, đăng, trà, quả, thực. Về sau, dưới triều vua Minh Mạng, điệu múa này được đưa vào cung đình và dàn dựng thành múa "Lục cúng hoa đăng" để biểu diễn trong những ngày lễ Vạn thọ, Thánh thọ, Tiên thọ... Trong điệu múa, các vũ sinh vừa nam, vừa nữ, hoá trang thành Tiên Đồng - Ngọc Nữ, hai tay cầm hai chậu đèn hoa sen vừa múa vừa hát trong ánh đèn hoa lung linh mờ ảo, tạo nên sự trang nghiêm và lộng lẫy.
4102
FDC do hãng tư nhân Mỹ sản xuất với cachet là điệu múa cung đình "Lục cúng hoa đăng".
(Sưu tầm & biên soạn)