[Poetry]

Voọc xám

(Trachypithecus phayrei)

Họ: Khỉ / Cercopithecidae

Bộ: Linh trưởng / Primates

Lớp (nhóm): Thú

Mô tả:

Bộ lông màu xám tro. Trên đầu có mào lông. Da bao quanh mắt có màu xanh. Lông ở vùng lưng thẫm hơn ở vùng bụng. Bên hông có các lông dài, đầu lông có ánh bạc. Đuôi dài hơn thân, lông rất dài.

Sinh học:

Voọc xám sinh sản quanh năm. Đã gặp voọc cái có chửa vào tháng 3 và tháng 7. Gặp voọc mẹ mang con trên ngực vào các tháng 4, 6, 10, 12. Mỗi lứa đẻ 1 con, con non mới đẻ màu vàng nhạt.

Nơi sống và sinh thái:

Sống ở những vùng rừng cây cao trên núi đá vôi, không sống trên rừng hỗn giao tre nứa. Có thể gặp chúng kiếm ăn ở vùng đồi cây bụi gần rừng. Thường ngủ trên các vách núi đá vôi dựng đứng hoặc trên tán cây cao rậm kín gió. Voọc xám sống chung với khỉ mốc, khỉ vàng nhưng không cạnh tranh về thức ăn. Kẻ thù tự nhiên là các loài thú ăn thịt cỡ lớn.

Phân bố:

Việt Nam: Yên Bái (Trấn Yên, Nghĩa Lộ), Lai Châu, Hà Tây, Hòa Bình, Vĩnh Phú (Thanh Sơn), Ninh Bình (Hoàng Long), Thanh Hóa (Lang Chánh, Hồi Xuân), Nghệ An (Quế Phong, Quỳ Châu, Kỳ Sơn, Tương Dương, Anh Sơn).

Thế giới: Myanmar, Thái Lan, Lào, Campuchia.

Giá trị:

Loài phổ biến tương đối rộng ở Đông Nam Á nên ít có giá trị khoa học cao như các loài voọc khác.

Tình trạng:

Nước ta, voọc xám tuy phân bố rộng nhưng số lượng không nhiều và ít nhất trong các loài voọc ở Cúc Phương. Vào những năm 60 số lần gặp voọc xám ít hơn số lần gặp voọc mông trắng. Trong đợt nghiên cứu vào tháng 07-1989 không gặp voọc xám ở Cúc Phương, có thể chúng đã không còn. Hiện trạng về phân bố, và số lượng trong những năm gần đây chưa được nghiên cứu đầy đủ. Chúng là loài thú hiếm ở nước ta. Mức độ đe dọa: bậc V.

Đề nghị biện pháp bảo vệ:

Cấm tuyệt đối săn bắn voọc xám. Thành lập khu nuôi bán tự nhiên trong Vườn quốc gia Cúc Phương để giữ và nhân giống.

Tài liệu dẫn: Sách Đỏ Việt Nam trang 37.