[dammanh]

Hè năm 1989 tôi về VN thăm gia đình khi sang sẽ đón bố tôi sang balan chơi .Cụ chưa đi Châu Âu lần nào,và muốn ở chơi balan một tháng.
Tháng 7 năm 1989,chúng tôi đáp xuống sân bay Chopin – Warszawa trong ánh nắng vàng rực rỡ.Ấn tượng đầu tiên của bố tôi là thủ đô Warszawa sạch và đẹp quá,cụ rất ngạc nhiên thấy thành phố rất nhiều cây xanh .Tôi dự định sẽ đưa bố tôi đi thăm Krakow và mỏ muối-thủ đô cổ của Balan và di sản được UNESCO công nhận.Nhưng cụ háo hức nhất chờ ngày chủ nhật cùng tôi đến CLB-CHỢ TEM ở VACSOVI.Trước khi nói về tiêu chí thứ 2 của st tem xin kể đôi chút về chợ tem ở Balan.
Mỗi thành phố lớn của balan có một chợ tem họp mỗi tuần một lần,chợ tem khác hẳn chợ bán rau quả! Đó là nơi giao lưu đàm đạo, trao đổi mua bán tem.Tôi đã đi dự chợ tem ở WARSZAWA (CHỦ NHÂT) LODZ (THỨ 2 ) KATOWICE (THỨ 3) KRAKOW (THỨ 4) WROCLAW (THỨ 5) thời gian họp được bố trí sao cho đón đươc khách từ các thành phố lớn đi chuyến tầu sáng đến nơi –khoảng 10h sáng và kết thúc 2-3h chiều.Vào câu lạc bộ có bán vé để có tài chính chi thu tổ chức (người đến mua giá vé khoảng 0,5 usd còn người đến bán giá vé gấp 5 lần ) Trong CLB có nơi để catalog (thường là Balan hay Michel) để mọi người tiện tra cứu.CLB có bàn để đàm đạo,nói chuyện uống cà phê.Tôi nhận thấy một nét rất hay là nơi đây ko phân biệt giầu nghèo (tiền bạc,tem bì hay tri thức)chỉ có người có và không,người không biết và người sẵn sàng chia sẻ,người muốn sở hữu và người đành chia tay với ấn phẩm mình có.Tất cả diễn ra vô tư sòng phẳng và cởi mở ! Tại chợ tem tôi đã có dịp mua được 2 PC thực gửi của một nhà báo đã đến VN (INDOCHINE) vào năm 1905 ông gửi bưu ảnh về cho vợ nói về Hà nội và Hạ long thời điểm đó,lúc đó Balan chưa thống nhất và VACSOVI còn thuộc NGA,dấu đến còn viết bằng tiếng nga.Tôi mua từ một thanh niên là cháu nội của nhà báo đó.
Xin tiếp tục câu chuyện :Bố tôi háo hức đến CLB tem VACSOVI có lý do của cụ,cả cuộc đời sưu tầm tem cụ có 5 thắc mắc không giải đáp được,nay đến châu Âu cụ muốn thử vận may chăng,nên tôi cũng không tiện hỏi mà lẳng lặng tìm một ông bạn tem nhờ giúp theo nguyện vọng của cụ.
Phải nói người Balan mến khách,sau vài ngày họ đã tìm được môt chuyên gia về tem và tiền cổ.Ông là chủ một cửa hàng mua bán và định giá tiền và tem cổ tại trung tâm Vacsovi,ông nói được tiếng Pháp,thứ tiếng bố tôi cũng thạo.Chủ nhật tôi đưa bố tôi đến CLB và được các nhà st tem Balan đón tiếp rất chân tình và cởi mở.Bố tôi chủ động nói tiếng pháp ngay từ đầu,sau tôi mới rõ ý định của cụ,Cụ muốn khách quan và cụ muốn bình đẳng trong giao lưu.Tôi để cụ tiếp chuyện một mình với họ ,còn tôi ra chỗ khác xem tem.sau 45 phút tôi quay lại và rất ngạc nhiên thấy thái độ của bố tôi khác hẳn.Cụ nói cười vui vẻ và nói với tôi:”tay này giỏi quá!họ rất cởi mở và thẳng thắn.Họ trả lời ngay được 4 thắc mắc,còn thắc mác thứ 5 họ nói ngay họ ko biểt.Tôi định đi tìm người khác để giải thích nốt câu hỏi thứ 5 của cụ,nhưng bố tôi nói:thôi con ,thế là tốt quá rồi,có gì được hoàn hảo đâu!.
Câu chuyện này làm tôi nhớ mãi,dần dần tôi cũng thấy ra được vấn đề;Triết lý á đông có luật khi giao tiếp,tranh luận gọi là TỨ ĐỐN ( ĐÚNG LÚC,ĐÚNG CHỖ,ĐÚNG ĐỐI TƯỢNG VÀ ĐÚNG MỨC ) cái tế nhị ở ĐÚNG MỨC,nó dấu đi cái điều mà]không muốn nói do không biết,do muốn dấu hay vì lý do nào khác nữa.Còn châu âu họ chỉ có 3 và họ không biết thì họ nói không biết – thật thú vị!!!!!

!

thú thật tôi thích lối hành xử châu âu hơn,nó cởi mở trong giao lưu,họ biết mười thì cũng cởi mở 7-8,họ quan niệm nâng anh lên thì đôi bên cùng có lợi (vật chất cũng như tinh thần) còn á đông thì biết 10 nói ra bao nhiêu ? Điều này để các bạn tự lý giải!
Trở lại vn sau một tháng giao lưu với bạn tem balan,bố tôi về đúng lúc phong trào tem vn được nhà nước quan tâm.Một thú vui lành mạnh và văn hóa rất có ích với thanh thiếu niên.Bố tôi lúc đó đã trên 70 tuổi,nhưng cụ đã không ngại khó khăn lại cùng mọi người đầy tâm huyết như chú TỴ,bác VÂN,chú KỲ…và bao nhà ST TEM khác...QUYẾT TÂM ĐƯA PT TEM VN Phát triển theo đúng tiêu chí: GIAO LƯU CHÂN THÀNH,BÌNH ĐẲNG VÀ CỞI MỞ!
Đây cũng là đức tính thứ 2 trong sưu tầm tem nói riêng st nói chung:

GIAO LƯU CHÂN THÀNH ,BÌNH ĐĂNG VÀ CỞI MỞ.



Bức ảnh chụp tôi cùng bố tôi (NST TEM ĐÀM TRUNG THIỆN) Tại công viên WILANOW - WARSZAWA Vào mùa thu 1989