[The smaller dragon]

So sánh tem Ðông Dương in đè với tem VNDCCH, chúng ta thấy có hai điều khác nhau căn bản:

1. Nguồn gốc. Hai loại tem Ðông Dương in đè và tem VNDCCH hoàn toàn khác nhau về nguồn gốc. Một loại là tem của nhà cầm quyền thuộc địa Pháp tại Việt Nam. Một loại là tem của chính quyền VNDCCH độc lập.

2. Sử dụng. Số tem Ðông Dương in đè trong hai năm 1945-1946 đã không được sử dụng -chình xác là sử dụng rất ít trong một thời khoảng rất ngắn- vì chính quyền Cách Mạng sớm phải rời thủ đô để bắt đầu cuộc trường kỳ kháng chiến tại các vùng giải phóng. Trong thời gian kháng chiến, chính quyền CM đã cho thiết kế, in, và phát hành tem với quốc hiệu VNDCCH.

Vì thế, năm 1946, bộ tem “Chủ Tịch Hồ Chí Minh” một mẫu với 5 tem gía mặt 1 hào, 3 hào, 9 hào, 4 hào+6 hào, và 6 hào+9 hào mới chính là bộ tem đầu tiên của dòng tem VNDCCH.

Nên nhớ bộ tổng mục chính thức và mới nhất của VN là bộ Danh Mục Tem Bưu Chính Việt Nam 1945-2005. Vietnam Postage-Stamp Catalogue 1945-2005 của nxb Bưu Ðiện (Hà Nội, 2006, 533 tr.) đã ghi những tem Ðông Dương in đè là loại “Tem tạm thời” (tr. 17-22) là rất dứt khoát và rõ ràng. Nếu cơ quan Bưu Chinh của một nước mà không có thẩm quyền quyết định hệ thống tem của nước ấy thì ai hay cơ quan nào mới có quyền? Hỏi, tức là trả lời!

Nếu có thắc mắc về loại tem Ðông Dương in đè quốc hiệu mới thì đó chỉ là thắc mắc về cách sắp xếp thứ tự các tem ấy của cơ quan Bưu Chính VN mà thôi. Theo Danh Mục chính thức đã nêu trên thì tem tạm thời được sắp xếp theo tiêu đề, từ Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa... qua Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa Ðộc Lập Tự Do Hạnh Phúc... cuối cùng là Việt Nam Dân Chủ Cộng Hoà Ðời Sống Mới.

Bình thường danh mục tem nào cũng sắp xếp theo thứ tự thời gian phát hành, cách sắp xếp theo tiêu đề cho thấy cơ quan Bưu Chính đã không có tài liệu hay văn bản, hoặc thông tin chính xác về thời gian phát hành các bộ tem Ðông Dương in đè, nên đã tìm cách hợp lý nhất để sắp xếp, tức là tiêu đề nào đơn giản thì sắp trước, tiêu đề càng phức tạp càng sắp sau.

Sự đóng góp của giới sưu tầm tem chính là góp ý về sự sắp xếp. Ai biết hay còn lưu giữ văn bản hay tài liệu gì về thời gian phát hành các tem Ðông Dương in đè thì nên phổ biến để cung cấp cho cơ quan Bưu Chính, hầu việc sắp xếp 57 con tem Ðông Dương in đè của nhà cầm quyền CM trong hai năm 1945-1946 được chính xác theo thời gian, hơn là theo tiêu đề như tình trạng hiện nay. Trong chiều hướng này, những đóng góp của Bác Ðàm Trung Thiện trước đây và của Vnmission bây giờ là rất quý.

Còn kiến nghị hay yêu cầu sắp xếp một loại tem của chính quyền thuộc địa Pháp hợp nhất vào dòng tem của chính quyền VN độc lập thì không được hợp lẽ! Ðấy là nói về lý, bây giờ nói về tình: dòng tem VNDCCH với tem Hồ Chủ Tịch đứng số một, hay một con tem Indochine nào đó đứng số một, cách nào hay hơn?