Mẫu tem trên gắn liền với 3 nhân vật lịch sử sau:
1.
Ngô Quyền (898 - 944), vị vua khai sáng vương triều Ngô ở thế kỷ X. Quê: làng Đường Lâm, nay thuộc xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây, tỉnh Hà Tây. Cha là Ngô Mân, châu mục Đường Lâm thời tiết độ sứ Khúc Hạo (? - 917). Buổi đầu theo cha giúp họ Khúc, sau làm tướng cho Dương Đình Nghệ (? - 937). Được Nghệ yêu mến, gả con gái và cử cai quản Ái Châu (Thanh Hóa). Năm 937, Kiều Công Tiễn giết Dương Đình Nghệ cướp quyền. Ông kéo quân từ Ái Châu ra, Tiễn hoảng sợ cầu cứu nhà Nam Hán (Trung Quốc). Vua Nam Hán là Lưu Cung cử con là Hoằng Tháo đem binh thuyền sang. Ông sai người đóng cọc bịt sắt ở cửa sông Bạch Đằng đón đánh. Cuối năm 938, Lưu Hoằng Tháo tử trận. Sau chiến thắng, Ngô Quyền lên ngôi vua, đóng đô tại Cổ Loa, sáng lập triều đại mới, mở đầu thời kỳ phát triển quốc gia độc lập của dân tộc.
2.
Lê Đại Hành (tên thật: Lê Hoàn; 941 - 1005), vua đầu triều Tiền Lê (980 - 1009). Anh hùng dân tộc. Người Châu Ái (Thanh Hóa). Mồ côi từ nhỏ, làm con nuôi một viên quan họ Lê. Lớn lên phò tá Nam Việt vương Đinh Liễn, được Đinh Tiên Hoàng giao cai quản 2 nghìn quân. Năm 971, được thăng chức Thập đạo tướng quân, Điện tiền chỉ huy sứ. Khi Đinh Tiên Hoàng và Đinh Liễn bị sát hại, ông tôn Vệ vương Đinh Toàn lên ngôi, tự xưng là phó vương trông coi chính sự. Năm 980, ông lên ngôi hoàng đế, tức Lê Đại Hành, đóng đô ở Hoa Lư, lãnh đạo Kháng chiến chống Tống lần I, giết tướng giặc Hầu Nhân Bảo. Năm 982, do vua Champa bắt giam hai sứ thần Đại Cồ Việt là Từ Mục và Ngô Tử Canh, Lê Đại Hành đem quân đánh Champa ổn định biên giới phía Nam. Hàng năm, ông tổ chức lễ cày tịch điền để khuyến khích sản xuất nông nghiệp, đào đắp nhiều kênh máng, phát triển giao thông thủy lợi.
3.
Trần Hưng Đạo (tên thật: Trần Quốc Tuấn; 1232 - 1300), anh hùng dân tộc, nhà quân sự kiệt xuất, một tấm gương yêu nước mẫu mực trong lịch sử Việt Nam. Tổng chỉ huy 2 lần chống Nguyên. Con của An sinh vương Trần Liễu, tài kiêm văn võ. Năm 1258, quân Mông Cổ sang xâm lược Đại Việt, ông được cử làm Tiết chế. Năm 1282, để chuẩn bị kháng chiến lần hai, ông được vua Trần phong làm Quốc công Tiết chế thống lĩnh các lực lượng quân sự. Ông cho duyệt quân ở bến Đông Bộ Đầu (gần dốc Hàng Than, Hà Nội) đọc bài "Hịch tướng sĩ" nổi tiếng, rồi chia quân đóng giữ nơi hiểm yếu. Đầu năm 1285, giặc Nguyên ào ạt tiến công vào phía bắc và vùng Thanh - Nghệ. Ông ra lệnh rút quân để bảo toàn lực lượng và thực hiện kế "thanh dã" (vườn không nhà trống). Giặc vào Thăng Long rồi tiến xuống Thiên Trường (vùng Nam Định) đuổi theo vua Trần. Trần Thánh Tông lo ngại, vờ hỏi ông xem có nên hàng không. Ông khảng khái trả lời "Bệ hạ chém đầu tôi rồi hãy hàng". Ông dùng thuyền đưa vua vượt sông ra biển. Bộ chỉ huy vào Thanh Hoá an toàn. Tháng 5.1285, ông vạch kế hoạch tổng phản công. Chỉ sau 1 tháng chiến đấu quyết liệt với các trận Hàm Tử, Chương Dương, Tây Kết, Vạn Kiếp, quân dân nhà Trần đã đánh tan quân xâm lược, giải phóng đất nước. Cuối năm 1287, nhà Nguyên xâm lược lần thứ ba. Trần Nhân Tông hỏi: "Năm nay đánh giặc thế nào?" Ông đáp: "Năm nay đánh dễ". Khi đoàn thuyền lương địch bị tiêu diệt ở Vân Đồn, chủ tướng Thoát Hoan phải rút lui, ông bố trí lực lượng mai phục ở cửa sông Bạch Đằng trực tiếp tổ chức chiến trường tiêu diệt toàn bộ binh thuyền của Ô Mã Nhi. Được phong tước Hưng Đạo đại vương, rồi lui về thái ấp Vạn Kiếp. Ông đã viết bộ binh thư quý: "Binh thư yếu lược", "Vạn Kiếp tông bí truyền thư" (hiện thất lạc). Năm 1300, ông ốm nặng, vua Anh Tông đến thăm và hỏi kế giữ nước, ông trả lời: "... vua tôi đồng lòng, anh em hoà mục, cả nước góp sức nên giặc phải bị bắt... Khoan thư sức dân để làm kế sâu rễ bền gốc, đó là thượng sách giữ nước vậy". Tháng 9, ông mất, được truy tặng tước Thái sư Thượng phụ Thượng quốc công, Nhân Võ Hưng Đạo đại vương. Trần Hưng Đạo được nhân dân cả nước tôn vinh là "Đức Thánh Trần" và lập đền thờ ở nhiều nơi.
Ba nhân vật lịch sử trên đã làm nên các chiến công lịch sử chống ngoại xâm của quân dân Đại Việt tại sông Bạch Đằng trong thế kỷ X và thế kỷ XIII:
* Cuối năm 938, Ngô Quyền chọn Bạch Đằng làm chiến trường tiêu diệt quân Nam Hán do Hoằng Thao thống lĩnh. Ông lập trận địa cọc ở cửa Nam Triệu, quân thuỷ, bộ phục sẵn hai bên bờ. Binh thuyền Nam Hán lợi dụng triều lên tiến vào sông, vượt qua hàng cọc. Khi triều rút, Ngô Quyền phản công. Thuyền Nam Hán rút chạy đâm vào cọc tan vỡ và bị tiêu diệt, Hoằng Thao bị giết. Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 kết thúc thời kì Bắc thuộc, mở đầu kỉ nguyên độc lập dân tộc.
* Cuối 981, nhà Tống phái hai đạo quân thuỷ, bộ do Hầu Nhân Bảo, Tôn Toàn Hưng, Lưu Trừng chỉ huy theo ven biển vịnh Hạ Long tiến vào. Vận dụng kinh nghiệm của Ngô Quyền, Lê Hoàn lập trận địa cọc trên sông Bạch Đằng, tiêu diệt đạo binh thuyền Tống do Lưu Trừng chỉ huy.
* Đầu 1288, quân Nguyên xâm lược Đại Việt lần 3 bị quân nhà Trần chặn đánh, phải rút về nước. Thủy quân do Ô Mã Nhi chỉ huy rút theo đường thuỷ, Trần Quốc Tuấn bố trí trận địa cọc ở cửa sông Bạch Đằng đổ vào Sông Chanh. Ngày 09.04.1288, khi quân Nguyên đi qua, quân thủy, bộ nhà Trần từ núi Tràng Kênh và hai bên bờ sông tiến công quyết liệt, tiêu diệt gần 6 vạn quân Nguyên, bắt sống Ô Mã Nhi.
Từ năm 1946 đến nay, Bưu chính Việt Nam đã phát hành 1 mẫu tem kỷ niệm Ngô Quyền, 2 mẫu tem kỷ niệm Trần Hưng Đạo:
Kỷ niệm Ngô Quyền
Trần Hưng Đạo (1253 - 1300)
Kỷ niệm 700 năm ngày mất Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn - 20-8 Canh Tý (1300)
--------------------------------------
Rất tiếc là không có bạn nào giải đúng câu đố kỳ này vì 2 lý do sau:
- Tất cả câu trả lời đều thiếu phần nêu vài nét về Lê Đại Hành, một số còn không nêu Lê Đại Hành.
- Chỉ có 2 mẫu tem về Trần Hưng Đạo nhưng có bạn lại trả lời là 4 mẫu.
Như vậy, phần thưởng kỳ này sẽ chuyển thành phần thưởng cho kỳ tới.
Cảm ơn các bạn đã nhiệt tình tham gia và mong rằng các bạn tiếp tục ủng hộ chương trình đố vui này.