[The smaller dragon]

Nguyên văn bởi vnmission

Thưa bác Rồng, tôi thiển nghĩ ông Desrousseaux đã tặng tác phẩm của mình cho bảo tàng, có thể đã có ý muốn cho phổ biến rộng rãi. Lý do lúc sinh thời ông chưa/không cho xuất bản cần tìm hiểu thêm. Trên thực tế, Bảo tàng Bưu điện Pháp đã cho phép cuốn sách này được xuất bản, và nó đã được bán khá rộng rãi trên mạng (như tôi đã có lần đề cập) có thể là một bằng chứng cho thấy tác giả không cấm hậu thế xuất bản tác phẩm của mình.

Tôi hiểu có thể bác Rồng không muốn tác phẩm của Desrousseaux lọt vào tay những kẻ bất hảo, những người có thể căn cứ vào thông tin trong đó đưa ra thị trường những vật phẩm giả. Tuy nhiên, nếu chỉ vì lý do cực đoan này mà không xuất bản tác phẩm thì có thể vừa thiệt thòi cho hậu thế, vừa đi ngược lại ý nguyện của tác giả.

Tôi tin nếu tác phẩm của Desrousseaux thực sự có giá trị, tâm huyết suốt đời của ông cần phải được phổ biến rộng rãi, và sớm hay muộn nó cũng sẽ được xuất bản, không chỉ bằng tiếng Pháp mà còn nhiều thứ tiếng khác nữa.

Thực ra, lý do tôi không muốn phổ biến tác phẩm của Desrousseaux -còn người khác phổ biến thì tôi làm sao mà "cấm" được?!- không phải vì sợ tác phẩm này lọt vào tay kẻ bất hảo nào đâu, mà lý do chỉ vì sự tôn trọng những tài sản tri thức của người khác và sự đồng cảm về quyết định phổ biến hay không phổ biến một tác phẩm chưa hoàn tất!

Nếu ai có tác phẩm của Desrousseaux trong tay, người ấy tất sẻ biết rõ lý do tại sao tác phẩm ấy chưa phổ biến được! Đơn giản thôi: đó mới chỉ là một tập bản thảo! Bộ Poste & Courriers Francais en Extrême-Orient, tựa đề do chính Desrousseaux đặt, chưa hoàn tất. Trong tập bản thảo ấy, rất nhiều trang có chỗ dập xóa hay thêm bớt, chưa kể tác giả lập đi lập lại chữ "incomplète" (tức chưa đầy đủ) ở nhiều đoạn. "Chưa đầy đủ" có nghĩa là tác giả cần bổ túc, cần lấy thêm thông tin hay thêm chi tiết để cho những đoạn ấy được hoàn chỉnh, rồi mới xuất bản được chứ! Xin xem một trang bản thảo của sách Desrousseaux dưới đây. Nên nhớ là rất nhiều trang trong bản thảo có những chỗ bị tẩy xóa hay thêm bớt. Chính vì thế, vì tôn trọng tác giả, không ai ở Pháp hay ờ Hoa Kỳ lại đứng ra xuất bản hay phát tán tác phẩm độc đáo và quí giá về lịch sử bưu chính các xứ Việt Miên Lào từ năm 1860 đến năm 1983 của Desrousseaux cả, dù họ đã có trong tay bộ sách quí hiếm này, sao từ bản thảo của bộ sách để tại Thư Viện Viện Bảo Tàng Bưu Chính Pháp (VBTBCP), gồm 441 trang đánh máy trên khổ giấy lớn 21mm x 27.5mm.

Thỉnh thoảng người ta thấy, như Vnmission đã thấy, có một hai bản lọt ra ngoài và đưa ra bán đấu giá. Thí dụ như có một bản được đem bán đấu giá năm 1988 tại công ty đấu giá George Alevizos ở California. Giá đấu thắng là 220 US$, chưa kể hoa hồng cho công ty đấu giá. Thực ra, bản đem đấu giá này là bản cũ năm 1972, chỉ có 294 trang, thiếu sót nhiều so với bản hiện để trong Thư Viện VBTBCP mà tôi vừa nói và hiện có một copy.

Nên nhớ là tất cả những copy của bộ sách này trong tay tư nhân tại Pháp hay Hoa Kỳ đều là những bản sao photocopy mà thôi.