Bút ký: Dẻ Quê (Nguyễn Quang Vinh)
(Tiếp theo và hết)
Rừng dẻ không những tạo nên cảnh quan. Rừng dẻ còn là tài sản quý báu của bà con trong xã. Mỗi mùa dẻ, bà con thu hoạch hạt dẻ từ cánh rừng này bán ra thị trường thu về gần cả tỷ bạc. Nhiều đoàn Trung ương về tham quan đều thốt lên ngạc nhiên trước cánh rừng dẻ do chính nhân dân tự giác bảo vệ. Nhiều dự án trồng cây phá sản. Nhưng rừng dẻ Quảng Lưu không có một đồng tiền nào hỗ trợ vẫn sum suê suốt gần 20 năm nay, không mất một cái cành nhỏ.
Tôi lại lang thang trên những con đường mòn trong cánh rừng. Ngây ngất giữa bát ngát một vòm trời hoa dẻ trắng. Miên man nhớ lại bao kỷ niệm thương yêu của tuổi ấu thơ. Nhớ lắm cái túi áo học trò, mùa động rét mướt vẫn ấm rực lên bởi nắm hạt dẻ mẹ rang cho mang theo để ăn dọc đường đến lớp. Nhớ lắm nắm hạt dẻ nóng trong bàn tay bé xíu của tuổi mới lớn, dấm dúi vào tay bạn gái dưới một vòm tre góc làng quê nhỏ. Nhớ lắm ngày sơ tán, đói kém, mẹ lui hui rang hạt dẻ, bóc vỏ, lại giã nhỏ với muối để ăn với cơm thay muối vừng. Nhớ lắm cảnh mẹ ngồi bệt trên đất, trước mặt là rá hạt dẻ rang chín, ủ trong cái mảnh chăn cũ, bán mỗi lon mấy hào lẻ dưới cái lạnh tê tái và mưa phùn.
Tôi đã từng mua hạt giẻ bán ở Thủ đô, hạt dẻ to như ngón tay cái, người ta bảo là dẻ Trùng Khánh. Dẻ này là dẻ ngoại tình, không phải dẻ quê tôi; hạt dẻ quê bé hơn, thơm hơn, bùi hơn...
Hình như cái hạt dẻ bé xíu ấy sinh ra trên đời cốt không phải nuôi sống con người mà níu giữ cho con người bên mình, bên rừng, bên bếp lửa, níu giữ cho con người những kỳ niệm. Hình như cái hạt dẻ quê có lớp vỏ ngoài xù xì ấy lại có thể khiến ta nâng niu như nâng niu tuổi thơ mình, nâng niu kỷ niệm.
Cánh rừng dẻ xã Quảng Lưu còn ghi được một kỷ lục: Rừng dẻ tự nhiên duy nhất ở nước Việt.
Cánh rừng dẻ Quảng Lưu còn ghi được một khẳng định: nếu lòng dân thuận, thì ngay cánh rừng đại ngàn sát nách nhà mình cũng mãi mãi được gìn giữ, không cần dự án, không cần kiểm lâm, không cần họp hành.
Hãy sẽ sàng những bước chân. Rừng dẻ đang ra hoa. Một cuộc tình đang ra hoa. Như mùa xuân này, trên đất nước tôi, ngàn vạn cuộc tình cũng đang mùa ra hoa và hẹn mùa thu năm sau những đứa con của đất sẽ chào đời, tròn trĩnh, bụ bẫm như những hạt dẻ này.
23 giờ 10 phút 23 giờ 10 phút - 27/12/2008.
Bút ký của nhà văn Nguyễn Quang Vinh
|