Bộ số 5: Kỷ niệm 200 (1808-2008) sự khám phá của cộng đồng đến quần đảo Pitcairn
Bài dịch này kể sơ lược về việc cuộc nồi loạn trên tàu Bounty được gachjp sưu tập (Người dịch: Lưu Đình Tuân)
- Bounty là một chiếc tàu chiến ba cột buồm của của hải quân hoàng gia Anh; nó cùng với thuyền trưởng gắn liền với bản anh hùng ca của vụ nổi loạn trên tàu.
- Bounty rời cảng Spithead (Anh) vào tháng 12-1787 đi Tahiti; nhiệm vụ của nó là thu gom xa kê, sau đó tới quần đảo Antille trồng nhằm bảo đảm lương thực cho nô lệ trong các đồn điền.
- Tàu lưu lại Tahiti sáu tháng và những quan hệ yêu đương giữa các phụ nữ Tahati và nhiều thủy thủ ngày càng nồng thắm; các thủy thủ đã sống những ngày tuyệt diệu trên hòn đảo mơ màng. Lệnh nhổ neo bị các thủy thủ, những người thưởng thức dài dài những lạc thú do Tahiti ban tặng, đón nhận một cách hờ hững. Trên đường về, kỉ luật khắc nghiệt do thuyền trưởng Bligh tương phản với sáu tháng hạnh phúc trên đảo và những hoài niệm về những mối tình để lại đảo đã khiến cho sự bất mãn, càng ngày càng chua chát, bắt đầu lan khắp các thủy thủ, và chẳng bao lâu cuộc nổi loạn nổ ra.
Trên vùng biển Fidji, thủy thủ trưởng Christian Fletcher chiếm quyến chỉ huy tàu và buộc Blight và 18 người trung thành với ông ta xuống một chiếc xuồng với 150 lít nước, một la bàn, một kính lục phân và nhật kí tàu. Sau một hành trình gian khổ hơn 4.000 dặm, Blight tới được đảo Timor, sau đó trở về Anh.
- Tàu Pandore truy lùng những người nổi loạn.
- Trong thời gian đó, dưới sự điều khiển của Fletcher, chiếc Bounty quay lại Tahiti; tại đây, một số người nổi loạn quyết định ở lại đảo. Sau đó chiếc tàu giương buồm chạy về đảo Pitcairn. Tới đảo, Fletcher cùng với tám người nổi loạn cuối cùng và những nam nữ Tahiti đi theo chuyển hết lương thực lên bờ; sau đó họ đốt cháy chiếc tàu và biến mất, không để lại một dấu vết.
Ngay sau khi thuyền trường Blight báo cáo với Bộ tư lệnh hải quân khi tới Luân Đôn, chiếc tàu chiến ba cột buồm Pandora của Hải quân Hoàng gia, dưới sự chỉ huy của thuyền trưởng Edward Edwards, liền được phái tức tốc tới vùng Nam Thái Bình Dương để bắt 23 thủy thủ nổi loạn; tàu rời nước Anh vào tháng 11-1790 với thủy thủ đoàn tăng cường và trang bị đặc biệt với 20 khẩu đại bác và bốn khẩu súng cối lớn; sau khi vượt qua mũi Horn, tàu tới Tahiti vào tháng 3-1791; bốn thủy thủ nổi loạn, bị đánh bật khỏi bờ biển ở vịnh Matavai, đầu hàng không kháng cự. Những người khác, trong đó một số định trốn lên một chiếc tàu nhỏ do họ đóng, phải khó khăn hơn mới bắt được. Trong những ngày đầu tháng tư, những người nổi loạn, tưởng rằng tìm được chỗ ẩn náu ở Tahiti, đều bị bắt. Họ bị nhồi nhét trong một phòng giam bố trí trong boong; điều kiện trong “chiếc hộp Pandore” chỉ có mấy mét vuông thật ghê sợ.
- Về phần tìm kiếm Christian Fletcher và tám người khác, mặc dù sau bốn tháng lùng sục tất cả các đảo ở Nam Thái Bình Dương, từ quần đảo Cook tới quần đảo Société, thuyền trưởng Edwards không hề thấy tăm tích họ cũng như chiếc Bounty. Mãi tới năm 1808, thuyền trưởng chiếc Topaz, một chiếc tàu đánh cá voi Mỹ, khi ghé qua Pitcairn, lần đầu tiên mới lại nghe thấy nói về họ. Ông ta đã gặp người còn sống cuối cùng của những người nổi loạn là John Adams (lúc đó tự xưng là Alexander Smith) và 34 người vợ cùng những người con lai Tahiti. Adams kể cho người Mĩ biết, ngày 23-1-1790, Christian Fletcher và các bạn đã đổ bộ lên hòn đảo hoang vu này (lúc đó nằm cách vị trí ghi trên bản đồ của Bộ Tư lệnh hải quân hơn 200 dặm) và sau đó đánh chìm con tàu bằng cách đốt cháy như thế nào. Sau Thế chiến Thứ hai, những mảnh vỡ của chiếc tàu buồm đã được tìm thấy trong vịnh Bounty, ngoài khơi bờ biển đảo Pitcairn.
- Quay lại với chiếc Pandora. Trên đường về, nó gặp bão và ngày 29-8-1791 bị vỡ trên dải đá ngầm ở Đại Trường Thành San hô : 31 thành viên thủy thủ đòan và 4 thủy thủ nổi loạn bị chết đuối. Những người sống sót, nhờ các xuồng cứu sinh, vào được một dải cát (nay là Escape Cay), sau đó tới được Timor; tại Batavia, họ được một tàu Anh tiếp nhận và đưa về Cap; từ đây họ về Anh. Mười thủy thủ nổi loạn, trước tòa án Bộ Tư lệnh Hải quân, bị kết án tử hình, trong đó ba người bị treo cổ.
Năm 1979, những mảnh vỡ của chiếc Pandore được sửa chữa lại trong Biển San hô, ngoài khơi bang Queensland, cách mũi York khoảng 120km về phía Đông.
- Fletcher và Maïmiti
- Gốc người đảo Man, Christian Fletcher xuất thân trong một gia đình tuy không giầu có nhưng đủ để cung cấp cho ông một nền giáo dục tốt; tuy nhiên, vào năm 18 tuổi, bị mồ côi cả cha lẫn mẹ, ông đăng làm thủy thủ trên chiếc tàu Cambridge mà lúc đó William Blight làm thuyền phó; sau đó hai người còn phải đi chung với nhau trên hai chiếc thương thuyền Britannia và Lynx chạy tuyến Jamaïque.
- Maimiti, người đi theo Fletcher, là con gái của một tù trưởng Tahiti. Rõ ràng là những tình cảm của Fletcher đối với Maimiti đã đóng một vai trò quan trọng trong quyết định nổi loạn và quay lại Tahiti của Fletcher.
George Gadner, một nhà hàng hải người Anh, khi ghé Pitcairn vào năm 1841, gặp Maimiti và được nghe câu chuyện của bà. Ông đã để lại một bức ảnh của bà; đó là một phụ nữ già rất năng động mà ông đóan khoảng 80 hay 90 tuổi vì bà còn nhớ những ngày thuyền trưởng Cook lưu lại ở Tahiti (1769).
Theo Gadner, Fletchet đã cưới Maimiti ở Tahiti theo nghi lễ Pôlynêziêng trước khi cùng Maimiti đi Pitcairn; theo những chứng cứ do ông thu thập, Fletcher và Maimiti là cặp vợ chồng sống một vợ một chồng nhất trong số những cặp vợ chồng do các thủy thủ nổi loạn xây dựng với phụ nữ Tahiti ở Pitcairn, và cho tới lúc chết Fletcher chỉ trung thành với vợ mình.
Thiên anh hùng ca Bounty đã gây cảm hứng cho rất nhiều cuốn tiểu thuyết và phim, trong đó nổi tiếng nhất là phim Cuộc nổi loạn Bounty của Frank Lloyd, sản xuất năm 1935, với các diễn viên Clark Gable và Charles Laughton; năm 1962, phim này được Lewis Milesstone cho đóng lại với các diễn viên Marlon Brando và Trevor Howard; năm 1983 có phim Bounty của Roger Donaldson, với các diễn viên Mel Gibson và Anthony Hopkins.
Thông tin chi tiết:
Thiết kế: Lucas Kukler, Nairobi, Kenya
Nhà in: Wyatt and Wilson, Christchurch, New Zealand
Phương pháp in: Offset
Kích thước:50.16mm x 34.96mm
Số tem/sheet:
Giá mặt: $5.00
Ngày phát hành: 22-10-08
|