Đỗ quyên còn có tên là sơn thạch lựu, ánh sơn hồng, mãn sơn hồng, báo xuân hoa, thanh minh hoa, sơn trà hoa...
Đây là một chi lớn với khoảng 850-1.000 loài và hầu hết các loài đều có hoa rực rỡ. Nhiều loài đỗ quyên được trồng làm cây cảnh. Một số loài có tác dụng chữa bệnh.
Đỗ quyên có nhiều giống với nhiều màu hoa :
- Tử quyên đỏ tía
- Hồng quyên đỏ nhạt
- Bạch quyên trắng
- Hoàng quyên vàng
Chi Đỗ quyên có đặc điểm là cây bụi và lớn (hiếm), những loài nhỏ nhất cao chừng 10-100 cm, loài lớn nhất, R. giganteum, được ghi nhận là cao tới 30 m. Lá cây xếp theo hình xoắn ốc; kích thước lá có thể từ 1-2 cm tới hơn 50 cm, ngoại lệ là R. sinogrande có lá dài 100 cm.
Hoa nở cỡ 6cm. Những cánh vòng ngoài lớn có dạng dẹt, năm cánh mỏng manh, không phẳng mịn mà dợn lồi lõm. Hoa màu hồng sẫm, trên một cánh hoa lấm tấm điểm những chấm màu sậm hơn. Bao quanh bầu nhụy có khoảng 10 cánh nhỏ quăn queo, ngắn chỉ bằng 1/3 cánh ngoài. Ở điểm giữa năm đầu cánh này bị lẹm vào là vị trí của năm nhụy đực nhỏ, màu vàng.
Đỗ quyên khác thường là hoa có tới hai đài: một đài năm cánh nhỏ xanh, mặt dưới phủ một lớp lông tơ trắng mịn, ôm sát cuối cánh hoa hình phễu. Dưới đài này khoảng 0,5cm có thêm một đài nữa cũng có năm cánh nhỏ bao quanh cuối cọng hoa, giữa mỗi cánh phớt màu nâu.
Những bông đỗ quyên tươi đẹp, rực rỡ, đầy sức sống rủ nhau quây quần thành một hình tròn nở trên ngọn. Quanh hoa là những chùm lá nhỏ, thon hình bầu dục, sáng bóng, lá mọc xoay quanh cành, tạo dáng như những bông hoa xanh. Lá xanh tươi, nâng đỡ, bao quanh, tôn sắc hoa thêm lộng lẫy. Hoa và lá kết hợp chẳng khác gì bó hoa tròn trịa, rất mỹ thuật của… cô dâu!
Đỗ quyên có thể là cây thường xanh hoặc cây rụng lá theo mùa. Ở một số loài, mặt dưới lá có phủ vảy hoặc lông tơ. Một số loài nổi tiếng vì hoa nở thành chùm lớn. Có các loài vùng núi có hoa và lá nhỏ, và một số loài nhiệt đới sống bám ở dạng tầm gửi.
