[bebu2410]

3) Phủ định biện chứng :phạm trù triết học phản ánh mối liên hệ biện chứng giữa hai giai đoạn phát triển liên tiếp của sự vật và hiện tượng. PĐBC là yếu tố cần thiết của quá trình phát triển. PĐBC có những đặc điểm cơ bản sau đây: 1) Tính khách quan: trong PĐBC, sự vật tự thân phủ định, do những mâu thuẫn vốn có bên trong của nó quyết định, không bị lệ thuộc vào ý thức của con người. 2) Tính kế thừa: trong PĐBC cái mới ra đời trên cơ sở cái cũ; cái mới không hoàn toàn loại trừ cái cũ, mà chỉ gạt bỏ những yếu tố tiêu cực, kế thừa những yếu tố tích cực của cái cũ, sao cho phù hợp với khuynh hướng phát triển mới của sự vật. PĐBC là khâu tất yếu của quá trình phát triển, nó có vai trò rất quan trọng trong tất cả các quá trình vận động của tự nhiên, xã hội và tư duy. PĐBC hoàn toàn đối lập với phủ định siêu hình - phủ định “sạch trơn”.

2)Chủ nghĩa duy vật biện chứng, trươc tiên là chủ nghĩa duy vật. Nhưng chủ nghĩa duy vật có chủ nghĩa duy vật siêu hình và chủ nghĩa duy vật biện chứng. Biện chứng ở đây là muốn nói đến phương pháp luận của triết học, một điều đặc biệt là phương pháp luận biện chứng được Hêghen một nhà duy tâm điển hình phát triển. Chủ nghĩa duy vật với phương pháp luận biện chứng tạo nên chủ nghĩa duy vật biện chứng.

Chủ nghĩa duy vật biện chứng được Mác và Ăngghen phát triển và được hoàn thiện bởi Lênin.
.3. Phép biện chứng duy vật
Kế thừa có chọn lọc những thành tựu của các nhà khoa học trước đó, dựa trên cơ sở khái quát những thành tựu mới nhất của khoa học thời ấy và thực tiễn lịch sử loài cũng như thực tiễn xã hội, vào giữa thế kỉ XIX, C.Mác và Ph.Ăngghen đã sáng lập chủ nghĩa duy vật biện chứng và phép biện chứng duy vật, về sau được V.I.Lênin phát triển vào đầu thế kỉ XX, đem lại cho phép biện chứng một hình thức mới về chất. Đó là phép biện chứng duy vật.
Phép biện chứng duy vật là sự thống nhất hữu cơ giữa thế giới quan duy vật và phương pháp luận biện chứng. Chính vì vậy, nó đã khắc phục được những hạn chế của phép biện chứng chất phác thời cổ đại và những thiếu sót của phép biện chứng duy tâm khách quan thời cận đại. Nó đã khái quát đúng đắn những quy luật cơ bản chung nhất của sự vận động và phát triển của thế giới. Phép biện chứng duy vật trở thành một khoa học.
Phép biện chứng duy vật được xây dựng trên cơ sở một hệ thống những nguyên lý, những phạm trù cơ bản, những quy luật phổ biến phản ánh đúng đắn hiện thực. Trong hệ thống đó, nguyên lý về mối liên hệ phổ biến và nguyên lý về sự phát triển là hai nguyên lý khái quát nhất. Vì thế Ph.Ăngghen đã định nghĩa: “phép biện chứng chẳng qua chỉ là môn khoa học về những quy luật phổ biến của sự vận động và sự phát triển của tự nhiên, của xã hội loài người và của tư duy”.