Khủng Long

[Đêm Đông]

Khủng long là một siêu bộ bò sát khổng lồ, xuất hiện lần đầu tiên vào khoảng 230 triệu năm trước, trong kỷ Trias. Chưa ai trong chúng ta thấy chúng như thế nào, và sự tồn tại của chúng là một huyền thoại, một bí ẩn. Chúng ta có thể thấy chúng trong bộ phim Mỹ với tên gọi Công viên kỷ Jura (Jurassic Park) hay trên các sách báo, và rõ ràng đó là một loài bò sát khổng lồ. Bây giờ để muốn thấy chúng thì viện khảo cổ là địa chỉ thích hợp nhất. Chúng thống lĩnh các hệ sinh thái mặt đất trong khoảng 160 triệu năm và vào cuối kỷ Creta (khoảng 65 triệu năm trước) chúng đã hứng chịu một cuộc tuyệt chủng lớn.

"Khủng long" có nghĩa là "rồng khủng khiếp". Dinosauria ("những con thằn lằn khủng khiếp") là từ ngữ quốc tế và cũng là từ ngữ đầu tiên được sử dụng để miêu tả những con bò sát cổ đại này. Chúng đã từng tồn tại ở khắp các vùng trên thế giới từ châu Âu, châu Mỹ, châu Á, châu Phi cho tới châu Nam Cực. Chúng làm tổ và đẻ trứng. Khủng long có đủ mọi kích cỡ, từ những con Sauropoda nặng tới 70 tấn và dài tới 30 m tới loài khủng long Compsognathus chỉ to bằng con gà tây.

Con cự long thuộc chi Brachiosaurus có cặp chi trước dài hơn cặp chi sau, được phát hiện ở Tanzania năm 1912, là một trong những con khủng long cao lớn và nặng nề nhất đã từng được biết đến, hiện đang được trưng bày ở Viện bảo tàng Humboldt tại Berlin. Nó cao 12 m (38 ft) và nặng khoảng 30–60 tấn.

Còn loài khủng long dài nhất, 27 m (89 ft), là con khủng long hai đòn thuộc chi Diplodocus, được khai quật ở Wyoming, (Hoa Kỳ) và được trưng bày ở Viện bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Carnegie tại Pittsburgh năm 1907. Nó cũng như các con Brachiosaurus đều là khủng long ăn cỏ thuộc cận bộ khủng long chân thằn lằn (Sauropoda). Chúng thường sống ở vùng đất rộng, bằng phẳng và gặm nhấm những ngọn cây xanh tốt.

Gần đây, ở Argentina, người ta đã phát hiện ra những giống loài khủng long mới, trong đó có loài Argentinosaurus, một loài khủng long cùng họ với Diplodocus, dài hơn 30 mét (100 ft) và nặng hơn bất cứ loài nào khác trước đây. Loài này có thể nói là loài động vật trên cạn lớn nhất từng sống (gần như ngang bằng với loài động vật lớn nhất thế giới là cá voi xanh).

Khủng long bạo chúa thuộc chi Tyrannosaurus có một thời gian đã bị "oan uổng", trước kia có nhiều người vẫn hay nghĩ rằng khủng long bạo chúa là khủng long ăn thịt nhưng thực ra chúng lại là loài khủng long ăn xác thối (các nhà khoa học đã có những bằng chứng cụ thể). Chúng cao 4-5 m, dài 10-12 m và nặng 5-7 tấn. Tuy nhiên do có chi trước yếu ớt, mắt kém và để chạy 72 km/giờ như trước kia mọi người đã hiểu lầm thì chúng phải nhảy như những con Kangaroo nên khủng long bạo chúa đương nhiên không phải là loài ăn thịt.

Spinosaurus Aegypticus, loài khủng long nổi tiếng được xem như là loài khủng long ăn thịt lớn nhất thế giới. Với chiều dài 15 mét, cao hơn 5 mét và nặng gần 8 tấn, loài khủng long này là một kẻ săn mồi đáng sợ. Hơn nữa, với 2 chi trước dài (hơn khủng long bạo chúa), chúng có thể dùng chi trước để hỗ trợ đắc lực việc săn mồi.Một vài loài khủng long khác nổi tiếng như loài Lôi long (chi Apatosaurus) cao khoảng 12 m, dài cỡ 21 m (70 ft) và nặng khoảng 40 tấn.
Vào kỷ Trias, các châu lục ngày nay đều tập hợp thành một đại lục duy nhất (Pangea). Khí hậu lúc đó khô nóng, thích hợp cho các loài bò sát phát triển. Các loài bò sát giống động vật có vú - tổ tiên lớp động vật có vú - cũng xuất hiện trong thời gian này. Khoảng 240 triệu năm trước, một chi thuộc họ

Ornithosuchidae là Euparkeria - tổ tiên của khủng long, chim, Pterosaur và Plesiosaur - đã có thể chạy trên hai chi sau khiến nó có thể di chuyển hiệu quả. Đây là điểm tiến hóa hơn so với các loài bò sát thời đó và được di truyền lại cho khủng long.
Khủng long là một siêu bộ với danh pháp khoa học Dinosauria thuộc lớp bò sát, một lớp bao gồm cá sấu, khủng long, thằn lằn, rắn, rùa và là tổ tiên của lớp chim. Chúng có chân nằm dưới thân, khác với các loài bò sát có chân nằm ở hai bên thân. Nhờ vậy, thân của chúng được nâng cao khỏi mặt đất, giúp chúng có khả năng đứng thẳng và chuyển động hiệu quả.

Tất cả khủng long đều sống trên mặt đất. Các loài bò sát bay được thuộc bộ Pterosauria và sống dưới nước thuộc bộ Plesiosauria không phải là khủng long.
Mốt số loài khủng long như chi Stegosaurus hơi kém thông minh nhưng không phải tất cả khủng long đều là lũ thú vật đần độn. Nhiều loài, ví dụ chi Velociraptor có trí tuệ ngang với chim hiện đại và có những tư duy, hành vi khá phức tạp.

Tương xứng với kích cỡ của khủng long là sức mạnh của chúng. Những loài ăn thực vật thường dùng sức mạnh đó để tự vệ. Các loài khủng long thuộc nhóm Sauropoda như chi Diplodocus có thể tấn công kẻ thù với cái quật đuôi có vận tốc ngang tốc độ âm thanh. Tương tự, các loài trong chi Ankylosaurus có một chiếc đuôi chùy đầy uy lực và đánh gãy được chân của mọi loài săn mồi. Tyrannosaurus có nhiều khả năng là một chi chứa các loài ăn xác thối nhưng không vì thế mà bộ hàm của chúng không đáng sợ một khi chúng bị chọc giận. Chúng có thể dùng hàm nhấc bổng được xác của một con khủng long to lớn ngang nó như chi Edmontosaurus hoặc dứt đứt được chân con này. Những loài Theropoda nhỏ hơn như Deinonychus và Velociraptor thì dùng những chiếc móng vuốt khủng khiếp ở hai chi sau để xé rách cơ con mồi.
Khủng long lớn thì chậm chạp nhưng khủng long nhỏ lại khá nhanh nhẹn. Gallimimus, một chi Theropoda giống đà điểu là vua tốc độ trong thế giới khủng long. Nó có chân dài, chạy trên móng như chim và chiếc đuôi là bánh lái giúp nó chuyển hướng dễ dàng. Galimimus có thể đạt tới vận tốc 50 km/h.

Sự tuyệt chủng của loài khủng long đến bây giờ vẫn còn tranh cãi. Giả thuyết được nhiều người ủng hộ nhất hiện nay cho rằng vào 65 triệu năm trước đây đã có thiên thạch đã rơi xuống Trái Đất phá hủy toàn bộ sinh quyển của Trái Đất. Khí hậu Trái Đất thay đổi dữ dội. Những con khủng long với kích thước lớn không bị ảnh hưởng bởi sự va chạm thiên thạch, nhưng khi bầu sinh quyển thay đổi thì thức ăn, khí hậu và môi trường sống của chúng bị thay đổi. Vì quá phân hóa, chúng không thể thích nghi được và dần bị tuyệt chủng, trong khi những loài bò sát nhỏ hơn như tắc kè, kì nhông thì còn tồn tại đến tận bây giờ.

Khi khủng long mới được phát hiện, người ta háo hức muốn biết về chúng. Do hiểu biết về còn hạn chế, chúng được minh họa như những con thằn lằn khổng lồ, đi bằng bốn chân một cách nặng nề. Sau đó, các họa sĩ vẽ những con vật khổng lồ này đứng thẳng như chuột túi, đi bằng hai chân sau hoặc đi bốn chân, đuôi dài quét đất, da xù xì, có vảy như da cá sấu. Ngày nay, nhờ sự phát triển của cổ sinh vật học, con người đã có những cái nhìn mới mẻ và thực tế hơn về loài vật kỳ diệu này. Khủng long không còn lờ đờ, trì trệ nữa. Chúng được miêu tả như những sinh vật năng động, phát triển cao, giống chim hơn cá sấu. Tuy vậy, ở bất cứ thời đại nào, khủng long cũng chiếm một phần không nhỏ trong tri thức, văn hóa của loài người và để lại cho chúng ta những cảm xúc đặc biệt: sự kinh ngạc, sợ hãi nhưng thích thú.

[Đinh Đức Tâm]

ủa, em nhớ ko nhầm a Demdong chơi chủ đề Chim dữ mà ta, a mới thêm chủ đề mới à.
pà con ơi coi chừng => ổng toàn chơi thú dữ ko à, hết chim dữ giờ đến khủng long