#11
|
||||
|
||||
NỐP HAY LỐP?
Một nhà phát minh người Mỹ tên là Charles Goodyear đã tạo ra quá trình lưu hóa (cao su) năm 1839, một phương pháp làm tăng độ bền của cao su. Công thức của Goodyear đã trở thành cơ sở của sản xuất săm lốp cao su lưu hoá và vẫn còn được sử dụng đến ngày nay. Các bánh xe ngựa, xe ô tô nay bớt xóc và bớt kêu lọc cọc trên con đường gồ ghề nhờ độ đàn hồi của một lớp cao su đặc bao quanh bánh. Một người Scotland tên là Robert William Thomson đã phát minh ra bánh xe khí nén đầu tiên vào năm 1845 để sử dụng trên xe ngựa kéo. Tuy nhiên, thiết kế của Thomson gặp nhiều vấn đề chức năng và thiết kế. Một người Scotland khác, John Boyd Dunlop được công nhận là cha đẻ của lốp xe hiện đại. Năm 1887, trong khi đang tưới cây bằng ống nước làm bằng da thuộc, Dunlop thấy con trai mình đang khổ sở cưỡi chiếc xe ba bánh trên con đường đầy sỏi trước nhà. Ông nảy ra sáng kiến dùng ống nước bọc bánh xe cho con trai mình qua đó phát minh ra lốp xe đầu tiên của loại hình này. Ông nhận được bằng sáng chế cho phát minh này vào năm 1888. Đặc điểm của chiếc lốp này là có một ống phun nước bằng da thuộc như một cái săm sau này và mặt lăn bằng cao su. Ngay sau đó, ống cao su bên trong đã được phát minh. Dunlop đã hợp tác với một người tên là William Harvey du Cros để sản xuất hàng loạt và sau đó thành lập Công ty Cao su Dunlop. John Boyd Dunlop Như vậy săm và lốp chỉ có từ sau năm 1888 Bài được VAPUTIN sửa đổi lần cuối vào ngày 16-07-2014, lúc 22:56 |
2 Thành viên sau đây nói lời CẢM ƠN bạn VAPUTIN vì đã gửi Bài viết hữu ích này: | ||
manh thuong (17-07-2014), Poetry (17-07-2014) |
#12
|
||||
|
||||
NỐP HAY LỐP?
Xe đạp bắt đầu phổ biến ở châu Âu vào những năm 1880-90 còn ở Đông Dương thì mãi đến năm 1898 vua Đồng Khánh mới được tặng một chiếc xe đạp. Những chiếc xe đạp đầu tiên ở Đông Dương cùng với phụ tùng phụ kiện được nhập từ Pháp. Dân Việt xưa nay chưa từng thấy mấy món này nên trong tiếng Việt làm gì có từ tương đương để gọi. Thôi thì cái nào dùng được từ tiếng Việt thì dùng còn lại phải mượn phiên âm tiếng Pháp vậy. Chambre à air thì dân miền Nam thấy giống ruột heo ruột ngựa nên nôm na gọi là ruột xe. Ruột xe có vỏ cao su bao bên ngoài thì kêu là...vỏ xe, dễ ợt như ăn ớt. Nhưng dân miền Bắc thì vốn sính chữ nghĩa nên không thể nôm na một cách quê mủa như thế được. Chambre à air thôi đọc ngắn lại là săm, tuy ngắn nhưng vẫn đầy tính...học thuật . Nhưng lốp thì không phải từ chữ enveloppe như nhiều người lầm tưởng. Enveloppe thì mấy bác trên diễn đàn này có hàng khối mà Va nghe mấy bác gọi là phong bì hay bì thực chứ chưa nghe gọi là phong lốp hay lốp thực bao giờ. Thực ra gán ghép từ lốp cho enveloppe là do suy diễn sai của " những người biết tiếng Pháp" nhưng không rành tiếng Pháp. Người Pháp ngay từ cuối thế kỷ 19 tức là vào thời Dunlop bắt đầu sản xuất săm lốp đã gọi vỏ xe là pneumatique hay gọi ngắn hơn là pneu, họ không gọi là enveloppe. Ta xem một số quảng cáo vỏ xe đạp cuối thế kỷ 19 đầu thể kỷ 20 như sau: Bài được VAPUTIN sửa đổi lần cuối vào ngày 17-07-2014, lúc 00:02 |
2 Thành viên sau đây nói lời CẢM ƠN bạn VAPUTIN vì đã gửi Bài viết hữu ích này: | ||
manh thuong (17-07-2014), Poetry (17-07-2014) |
#13
|
||||
|
||||
NỐP HAY LỐP?
Vậy tại sao dân Bắc kỳ lại gọi vỏ xe là lốp? Có hai giả thiết. Một là ban đầu người ta gọi vỏ xe lả pờ nốp sau rút gọn lại là nốp. Có một bác sửa xe người Nam Định nào đó nói ngọng thành lốp theo kiểu "em ơi Hà lội...nước". Từ đó mọi người gọi là lốp xe. Thứ hai là từ nhãn hiệu vỏ xe Dunlop. Cũng giống như người Sài gòn hay dùng từ Honda để nói về các loại xe gắn máy thì dân Bắc có lúc dùng từ Đân lốp để nói về cái vỏ xe. Từ từ người ta gọi tắt thành lốp. va nghĩ giả thiết thứ hai có cơ sở hơn. Một số quảng cáo vỏ xe đạp Dunlop ở Pháp vào dầu thế kỷ 20 Vélodrome d'hiver. Palais des arts libéraux (cycles Humber) à 2h tous les dimanches (machines pneus Dunlop) : [affiche] / [Misti] Bài được VAPUTIN sửa đổi lần cuối vào ngày 16-07-2014, lúc 23:43 |
2 Thành viên sau đây nói lời CẢM ƠN bạn VAPUTIN vì đã gửi Bài viết hữu ích này: | ||
manh thuong (17-07-2014), Poetry (17-07-2014) |
#14
|
||||
|
||||
Quảng cáo xe đạp Humber (français) xài vỏ Dunlop
Đại lý độc quyền Dunlop tại Đông Dương Bài được VAPUTIN sửa đổi lần cuối vào ngày 16-07-2014, lúc 23:55 |
2 Thành viên sau đây nói lời CẢM ƠN bạn VAPUTIN vì đã gửi Bài viết hữu ích này: | ||
manh thuong (17-07-2014), Poetry (17-07-2014) |
#15
|
||||
|
||||
Quảng cáo vỏ xe xưa
Lốp Lefortte này cứng cáp lắm, chuột cắn thì chuột đi nha sĩ lốp không bị gì cả Bài được VAPUTIN sửa đổi lần cuối vào ngày 17-07-2014, lúc 00:05 |
2 Thành viên sau đây nói lời CẢM ƠN bạn VAPUTIN vì đã gửi Bài viết hữu ích này: | ||
manh thuong (17-07-2014), Poetry (17-07-2014) |
|
|