Hạm đội cổ xưa vùng Địa Trung Hải

[Angkor]

Các học viên Kinh Thánh rất thích tìm hiểu những câu Kinh Thánh, trong đó có một số lời tiên tri, liên quan đến Kit-tim và những tàu ở Kit-tim. Nhưng hỏi rằng Kit-tim ở đâu, chúng ta có thể biết gì về lịch sử của vùng đất cổ xưa này? Giờ đây chúng ta cùng vược thời gian để trở về thời quá khứ, tìm lại thời hoàn kim oai hùng của nó!


Dao Cyprus (dao Síp) - Đất nước của đồng thau



VÙNG biển phía đông Địa-Trung-Hải là nơi diễn ra nhiều trận thủy chiến ác liêt. Moi nguoi hãy hình dung một cuộc chiến xảy ra vào thế kỷ thứ V -TCN. Một chiếc tàu linh hoạt có tên gọi là chiến thuyền Trireme đang chèo hết tốc lực. Khoảng 170 tay chèo, ngả người tới lui trên miếng đệm bằng da được buộc chặt vào người.

Với tốc độ 7-9 hải lý( 13-17km/giờ), chiến thuyền Trireme lước trên những đợt sóng và lao thẳng vào tàu quân địch. Vào giờ phút nguy kịch ấy, tàu quân địch cố chạy thoát, nhưng nó lảo đảo và để lộ mạn tàu ra. Mũi nhọn bọc đồng của chiến thuyền Trireme đâm vào phần sườn mỏng manh của nó. Tiếng ván tàu vỡ toang và tiếng nước tràng vào lỗ thủng làm cho các tay chèo hoảng loạn. Lúc này trên chiến thuyền Trireme, một nhóm binh lính có vũ trang chạy dọc theo boong tàu, băng qua và tấn công tàu địch. Các chiến thuyền cổ xưa ấy thật đáng sợ.



- Con tem mô tả chiến thuyền Trireme.





-Một phóng tác theo mẫu mã của Trireme với kich cở nhỏ hơn thời nguyên thủy.



-Bản phác họa của chiếc Trireme.

Sử gia Do-thái Josephus gọi Kit-tim là Chethimos, liên kết nó với đảo Chip-rơ. Ngoài ra thành phố Kition ( hay còn gọi là Citium) nằm ở đông nam của hòn đảo này là một chi tiết nữa cho thấy Kit-tim chính là Chip-rơ. Đảo Chip-rơ nằm trên giao lộ của các con đường thương mại cổ xưa. Đó là vị trí lý tưởng vì có thể hưởng được nhiều lợi nhuận từ các cảng phía đông Địa-Trung-Hải. Nhờ vị trí địa lý và tình trạng chính tri, hòn đảo này có thể trở thành một đồng minh đầy uy lực hoặc một chướng ngại đầy phiền phức.



-Những chứng tích được khảo cổ tìm thấy...

Chúng ta có thể hình dung tàu của đảo Chip-rơ qua các bằng chứng khảo cổ học, chẳng hạn như đồ vật được tìm thấy từ biển và trong các bia mộ, cũng như các văn bản cổ xưa và những hình ảnh được khắc trên đồ gôm. Vào thời kỳ đầu, Chip-rơ có nhiều thợ đóng tàu chuyên nghiệp. Hòn đảo của họ đầy những khu rừng rậm, và có nhiều vịnh che chở cho các cang hình thành tự nhiên. Cây cối không chỉ dùng cho việc đóng tàu mà còn được dung cho viec đốt làm nóng chảy đồng_ Nguồn khoáng sản giúp Chip-rơ nổi iếng trong thế giới cổ xưa.



Nghiên cứu gần đây đã nghi ngờ thuyết cho rằng sự kiệt quệ của các cánh rừng tại Chip-ro đã gây ra sự kết thúc của thời đại đồ đồng. Các cánh rừng ở Cyprus được biết là tồn tại đến nhiều năm sau này, và các thực nghiệm đã chỉ ra rằng sản xuất than củi ở quy mô cần thiết cho sản xuất đồng thanh ở cuối thời đại đồ đồng chỉ có thể làm kiệt quệ chúng trong không ít hơn 50 năm sau đó.

Thế mạnh của ngành xuất khẩu ở Chip-rơ không thoát khỏi cặp mắt dòm ngó của người Phê-ni-xi. Trên con đường buôn bán, họ thường biến những nơi nào họ đi qua thành thuộc địa. Một trong những nơi đó là Kition ở Chip-rơ.

Dường như một số cư dân thành Ty-rơ_ thành phố cảng chính của Phê-ni-xi_ đã chạy đến ẩn náo ở Kip-tim khi thành trì Ty-rơ sụp đổ. Có lẽ thực dân Phê-ni-xi đầy kinh nghiệm đi biển đã đóng góp rất lớn cho kỹ thuật của hạm đội Chip-rơ. Vị trí chiến lược của Kition cũng là nơi ẩn náo tuyệt vời cho các tàu huyền Phê-ni-xi.

Kỳ tới Angkor sẽ có thêm một mẫu thuyền chiến khác, cũng trong giai đoạn của thuyền chiến Trireme. Đây là bài nghên cứu từ một quyển CỰU ƯỚC trong Kinh Thánh. Angkor có dịp đọc KT, vì KT chứa đựng những vết tích và kỳ quan thế giới rất nhiều của nhận loại từ thời cổ chí kim- một nét nghiên cứu mới thật thú vị

Gốp một sheet tem này cho mọi người cùng xem

[Angkor]

Trong phần I mà mọi người có dịp xem qua, chúng ta thấy vào thời kỳ xa xưa-hay nói đúng hơn là thời kỳ của lịch sử Kinh Thánh. ĐỊA-TRUNG-HẢI là con đường thủy huyết mạnh thông thương giữa các nền văn hóa lớn. Mà Hy Lạp là một nền văn minh rất tuyệt vời không thể phủ nhận. Đảo Chip-rơ (hay Cyprus ) là một ví dụ điển hình cho chúng ta tiếp tục cuộc nghiên cứu.




-Thành phố Sicily cổ xưa.

Hoạt động thương mại ở phía đông Địa Trung Hải trong thời kỳ này rất phức tạp. Các sản phẩm có giá trị được vận chuyển bằng tàu từ Chíp-Rơ đến Cơ-rết, Sardinia và Sicily, cũng như đến các đảo ở vùng biển Aegean. Các loại chai lọ của Chíp-Rơ được tìm thấy ở những nơi này, và rất nhiều đồ gốm đẹp kiểu Hy-Lạp cũng được tìm thấy ở Chíp-Rơ. Khi phân tích những thỏi đồng được khai quật ở Sardinia, các học giả tin rằng chúng có xuất xứ đến từ Chíp-Rơ.


Năm 1982, người ta đã phát hiện ra nột chiếc tàu bị đắm vào thế kỷ XIV TCN gần bờ biển phía nam Thổ Nhĩ Kỳ. Họ tìm thấy trong con tàu ấy một kho báo lớn gồm : hổ phách, gỗ mun, ngà voi, cũng như các thỏi đồng được xem là đến từ Chíp-Rơ, chai lọ và một bộ sưu tập vàng bạc của người Ca-Na-An, vật trang trí hình bọ cánh cứng và nhiều thứ khác đến từ Ai-Cập. Khi phân tích đất sét của đồ gốm trên tàu, một số người cho rằng con tàu bị đấm này có xuất xứ từ đảo Chíp-Rơ.

Điều thú vị là trong khoảng thời gian con tàu bị đấm, Ba-la-am ( nhân vật trong Kinh Thánh )đã có nhắc đến những tàu từ Kít-tim trong lời ca của ông. Rõ ràng, tàu của Chíp-Rơ rất nổi tiếng ở Trung Đông vào thời đó. Vậy những chiếc tàu này trong thế nào?



-Những chiếc tàu buôn

Người ta đã tìm thấy có rất nhiều mẫu tàu thuyền bằng đất sét trong các hầm mộ ở thành phố Amathus cổ xưa, thuộc đảo Chíp-Rơ. Những mẫu này cho biết nhiều thông tin quan trọng về hình dạng các tàu ở đây. Một số mẫu tàu bằng đất sét ấy hiện đang được trưng bày tại các viện bảo tàng.



-Thành phố Amathus chỉ còn là những đống đổ nát...



-Thêm một vài hình ảnh của thành phố cổ này.



-Quách của những vị vua.



-Đây là những kỳ công của con người từ lúc ban sơ ư!

Các mẫu tàu này cho thấy rõ ràng vào thời kỳ đầu, tàu chỉ được dùng với mục đích thương mại. Những loại tàu nhỏ hơn thường được vận hành bởi 20 tay chèo. Thân tàu được thiết kế rộng và sâu để vận chuyển hàng hóa và hành khách trong những chuyến đi ngắn dọc bờ biển Chíp-Rơ. Học giả Pliny the Elder cho biết cư dân Chíp-Rơ đã thiết kế loại tàu nhỏ và khá nhẹ có mái chèo với sức chứa đến 90 tấn hàng hóa.

Ngoài ra, cũng có nhiều loại tàu buôn lớn hơn, chẳng hạn như chiếc tàu bị đấm gần bờ biển Thổ Nhĩ Kỳ được Châu đề cập ở trên. Một số chiếc có thể dong buồm ra biển lớn với 450 tấn hàng hóa. Những chiếc tàu lớn này dài đến 30 m, có cột buồm cao hơn 10 m và có thể phải cần tới 50 tay chèo, mỗi bên 25 người.

Câu: '' Những tàu từ gành Kít-tim'' được nói đến ở đây không hẳn chỉ là những chiếc tàu buôn hiền hòa đang vược biển Địa Trung Hải, nhưng chúng là những chiến hạm mang lại nhiều tai
họa.



Vì đòi hỏi của các cuộc chiến, những thiết kế cơ bản của tàu được nâng cấp để chúng có thể chạy nhanh hơn và có sức tấn công mạnh hơn. Những tàu chiến thời ban đầu của Chíp-Rơ có thể giống như chiếc tàu trong một bức tranh được tìm thấy ở Amathus. Chiếc tàu ấy hẹp và dài, có đuôi cong vút lên, tương tự như chiếc thuyền của người Phê-ni-xi. Tàu có một mũi nhọn phía trước, và cả hai bên thân phía gần đuôi và mũi tàu có trang bị những tấm chắn hình tròn.


Ở Hy-Lạp, những chiến thuyền Bireme đầu tiên( loại có các tay chèo được bố trí thành 2 cấp) xuất hiện vào thế kỷ VIII TCN. Chúng dài khoảng 24 m và rộng 3m . Ban đầu tàu này chỉ được dùng để vận chuyển quân lính, còn những trận chiến thật sự thì diễn ra trên đất liền. Không lâu sau, người ta nhận thấy thuận lợi của việc thêm vào một cấp tay chèo thứ 3 và một mũi nhọn bọc đồng ở mũi tàu. Chiếc tàu mới này trở thành chiến thuyền Trireme . Chiến thuyền này trở nên nổi tiếng nhờ trận trủy chiến Sa-La-Min ( năm 480 TCN), khi quân Hy-Lạp đánh bại hải quân Ba-Tư.





-Những phù điêu này được các nhà khảo cổ tìm thấy trên những vách đá...

Sau này, để bành trướng sự thống trị, vua A-lec-xan-đơ Đại đế đã huy động một hạm đội gồm các chiến thuyền Trireme thẳng tiến về hướng đông. Những tàu này được thiết kế cho chiến tranh, chứ không dành cho những cuộc hành trình vượt biển vì chúng có ít chỗ để chứa đồ dùng và thực phẩm. Vì thế, chúng phải dừng lại tại các đảo thuộc vùng biển Aegean để được tiếp tế và sửa chữa. Mục đích của A-lec-xan-đơ là tiêu diệt hạm đội Ba-Tư. Tuy nhiên, muốn thực hiện được điều này, trước hết ông phải vược qua được thành Ty-Rơ, một pháo đài kiên cố trên đảo. Trên đường đi đến thành này, A-lec-xan-đơ đã dừng chân ở Chíp-Rơ.



-Ảnh phục chế lại chiếc Trireme.

Cư dân ở Chíp-Rơ ủng hộ A-lec-xan-đơ Đại Đế suốc cuộc bao vây thành Ty-Rơ( năm 332 TCN), cung cấp cho ông một hạn đội gồm 120 chiến thuyền Trireme. Ba vị vua của Chíp-Rơ dẫn đầu các hạm đội đến tham chiến với A-lec-xan-đơ. Họ cùng hợp tác bao vây thành Ty-Rơ kéo dài 7 tháng. Cuới cùng, thành Ty-Rơ sụp đổ. Để tỏ lòng biết ơn, A-lec-xan-đơ cho 3 vị vua chư hầu này hưởng được nhiều đặc quyền.



-Con tem với hình của chiếc thuyền bireme.

Một sử gia thế kỷ I là Strabo cho biết: A-lec-xan-đơ đã ra lệnh cho Chíp-Rơ và Phê-ni-xi gửi các tàu chiến đến chiến trường của ông ở Ả-Rập. Những tàu này nhẹ và dễ tháo dỡ nên chúng đã được chuyển đến thành phố Trapsacus -thuộc phái bác Sy-ry chỉ trong vòng 7 ngày. Từ đây chúng có thể tiến đến thẳng thành Ba-by-lôn.



-Bố trí tay chèo trong các bireme và trireme.

Sau đó, đội quân của A-lec-xan-đơ Đại Đế đi từ Ma-xê-đoan và không ngừng tiến về phía đông, chinh phục xứ A-si-ri, và cuối cùng đánh bại đế quốc Mê-đi Phe-rơ-sơ hùng mạnh.



-Ảnh phục chế lại trireme.