Bìa những bản nhạc xưa

[HanParis]

Nguyên văn bởi Nhac Tran

Các anh thân mến,

Tôi nêu ra thắc mắc này không phải để phủ nhận chuyện Phạm Duy là tác giả bài Yêu Là Chết Ở Trong Lòng. Những chuyện làm tôi thắc mắc nằm ở chỗ khác, xin lần lượt nói cho rõ hơn như sau đây.

Thứ nhất, bài hát này có tính "không như Phạm Duy thường tình". Thời nó được phát trên đài Sài Gòn trước 75, ca sĩ hát từng nhịp một cho từng chữ, nhạc đệm theo kiểu Habanera, "chình chát chát chát chình chinh chát chát chát chình chinh..." (nhịp điệu này được tác giả ghi ngay đầu bài hát), nghe giống như một bài thuộc vào kiểu trình bày của Thanh Tuyền, Chế Linh hơn.

Qua giấy bút, tôi chỉ có cách giải thích như vậy thôi, nhưng bây giờ có bài Tâm Sự Đời Tôi (của Thanh Hằng) để so sánh, tôi xin làm một chứng minh rõ hơn bằng cách thay đổi đại khái vài chữ trong bài Tâm Sự Đời Tôi và chắp nó vào bài Yêu Là Chết Ở Trong Lòng (của Phạm Duy nhưng được ghi là của Thanh Hằng trong bản in nguyên thủy năm 1970):

Ngày vừa mới lớn, tôi đã vội yêu một người.
Đời chưa hiểu thấu, hay đâu bạc trắng như vôi.
Tình yêu thứ nhất đã đổi ngôi.
Người yêu thứ nhất đã phụ tôi.
Mộng mơ bên nhau, ngỡ luôn êm đẹp ngàn sau.

Ngày đầu thương yêu, tôi ngỡ tình yêu là đẹp.
Chẳng ngại ngùng chi, ân tình dành hết cho nhau.
Nụ hôn thứ nhất cho người yêu,
Để người đem đến bao sầu đau.
Tình mình đã trót, thôi đành ôm hận thương đau.

Này ai ơi...

Xin các anh hát thử lên xem có phải là hai bài TSĐT và YLCƠTL là cùng một phong cách hay không.

(Bận rồi, sẽ viết tiếp.)

Nhịp điệu Tango Habanera của bác hơi lại đó. Hàn nhớ chỉ là Chách Chách Chùm Chum! Chách Chách Chùm Chum! chầm chậm, chầm chậm thui mờ?

Cám ơn bác Nhạc Trần về nhận xét thật sâu sắc, giờ so sánh kỷ thì Hàn thấy quả là có sự giống nhau giữa hai bài. Mà mấy NS xưa sao mà lộn xộn Như nhà Văn, nhà báo và người NS nữa. Viết bài với nhiều bút hiệu khác nhau để người hậu sinh phải... nhức cái đầu. Thí dụ như NS Văn Giảng từng lấy bút hiệu là Thông Đạt và Nguyễn Thông, tác giả của bài nhạc tiền chiến Ai Về Sông Tương mà anh Huệ đã post bìa ngay trang đầu của Topic. Và Tâm Sự Đời Tôi theo Hàn thì Thanh Hằng cũng là bút hiệu khác của NS Thanh Sơn, ông còn lấy tên khác là Sơn Trà? Hay Thanh Hằng là bút hiệu khác của Phạm Duy? Bạn so sánh thêm với Nhật Ký Đời Tôi xem sao? Điểm chung của ba bài đều là Tâm Sự Của Tôi! Kỷ Niệm Của Tôi! Vậy là anh Đông Thương được dịp Scan thêm bài... Nhật Ký Đời Tôi!

[Nhac Tran]

Nhịp điệu Tango Habanera của bác hơi lạ đó. Hàn nhớ chỉ là Chách Chách Chùm Chum! Chách Chách Chùm Chum! chầm chậm, chầm chậm thui mờ?

Xin trả lời nhanh câu hỏi này của bác Hàn:

Tôi nói là "Habanera" chứ không phải "Tango Habanera". Điệu nhạc này do các ông nhạc sĩ Việt Nam chế, có lẽ cũng dựa theo Tango Habanera mà ra, để đệm cho những bản phổ thông thời đó (thập niên 60, 70). Có khi họ đệm cách khác nhiều nốt và nhanh hơn một chút, chẳng hạn: Mỗi năm đến hè lòng man mác buồn, chách chách chách chách chùm chách chùm chách chùm... Có thể điệu này cũng phổ thông như Bolero.

[MPL]

Nguyên văn bởi HanParis

Nhịp điệu Tango Habanera của bác hơi lại đó. Hàn nhớ chỉ là Chách Chách Chùm Chum! Chách Chách Chùm Chum! chầm chậm, chầm chậm thui mờ?

Cám ơn bác Nhạc Trần về nhận xét thật sâu sắc, giờ so sánh kỷ thì Hàn thấy quả là có sự giống nhau giữa hai bài. Mà mấy NS xưa sao mà lộn xộn Như nhà Văn, nhà báo và người NS nữa. Viết bài với nhiều bút hiệu khác nhau để người hậu sinh phải... nhức cái đầu. Thí dụ như NS Văn Giảng từng lấy bút hiệu là Thông Đạt và Nguyễn Thông, tác giả của bài nhạc tiền chiến Ai Về Sông Tương mà anh Huệ đã post bìa ngay trang đầu của Topic. Và Tâm Sự Đời Tôi theo Hàn thì Thanh Hằng cũng là bút hiệu khác của NS Thanh Sơn, ông còn lấy tên khác là Sơn Trà? Hay Thanh Hằng là bút hiệu khác của Phạm Duy? Bạn so sánh thêm với Nhật Ký Đời Tôi xem sao? Điểm chung của ba bài đều là Tâm Sự Của Tôi! Kỷ Niệm Của Tôi! Vậy là anh Đông Thương được dịp Scan thêm bài... Nhật Ký Đời Tôi!

Theo tôi thì Thanh Hằng là bút danh khác của Phạm Duy vì một chi tiết mà chắc mọi người ít để ý: bút danh Thanh Hằng chỉ xuất hiện trong tuyển tập nhạc tờ "Suối Đàn". Mà tuyển tập này chỉ toàn xuất bản sáng tác của các nhạc sĩ theo xu hướng lãng mạn tiền chiến như Phạm Duy, Từ Công Phụng, Vũ Thành An... Còn bút danh Thanh Hằng thì chắc chắn không phải của nhạc sĩ Thanh Sơn vì tôi có quản lý bên Wikipedia Tiếng Việt, chính nhạc sĩ đã liên lạc với chúng tôi nói rằng Thanh Hằng không phải là bút danh của ông mà ông chỉ có bút danh khác là Sơn Thảo (Hận Tha La). Còn Sơn Trà của anh HanParis đề cập thì hình như bị lộn rồi, ông nhạc sĩ này là tác giả bài Cõi Nhớ (Ngày đó lâu rồi hai đứa mình yêu nhau...), ông hiện còn sống ở SG và đã được kết nạp Hội Nhạc sĩ TP.HCM .

[Nhac Tran]

Như đã nói trước, tôi không phủ nhận nhạc sĩ Phạm Duy là tác giả bài hát, nhưng tôi lại thấy không tin lắm rằng ông lấy bút danh Thanh Hằng. Lý do thứ nhất, ông PD là người có tính khá ngạo nghễ, đến Tục Ca mà ông còn không cần đổi tên, huống chi đây chỉ là một tình ca vô tội vạ. Lý do thứ hai, nếu ông và Thanh Hằng chỉ là một người, điều này đồng nghĩa với TH chỉ là một hình bóng không có thật, nhưng ta lại thấy TH có mặt trong nhóm Suối Đàn trong năm 1970, nghĩa là cùng không gian thời gian với Phạm Duy, với vài sáng tác khác mà một bài trong đó tuy cùng nhịp tiết nhưng ý nhạc không giống PD tí nào. Lý do thứ ba, tìm trên mạng, ta sẽ thấy bản nhạc ghi tác giả là Phạm Duy, có vẻ là do PD ấn hành khi ở hải ngoại, ghi nốt nhạc hơi khác đi (không có mấy cái syncopation như trong bài nguyên thủy) và ghi năm sáng tác là 1973, nghĩa là cũng nhớ sai bét!

[Nhac Tran]

Nói cách khác, nhạc sĩ Phạm Duy không phải là một người có tính tránh né bút danh khi cần sáng tác "đa dạng". Nếu có đi chăng nữa, chắc hẳn ông sẽ không lấy trùng bút danh với một người cùng nhóm cùng thời (tương tự như trong diễn đàn này, nếu cần đổi bút danh, tôi sẽ không thể nào chọn "Đông Thương"). Và bản sau này ghi tên tác giả là Phạm Duy thì nội dung lại sai nốt nhạc, sai năm sáng tác.

Tôi không dám kết luận là PD đã "cầm nhầm" trong trường hợp này, nhưng trong quá khứ, có một vài trường hợp ông đã hơi "ẩu" trong việc ghi xuất xứ. Thí dụ như bài Tình Tự Tin lẽ ra ông phải chú thích là ông phóng tác từ bài Trống Cơm, bài Trấn Thủ Lưu Đồn lẽ ra là do ông sưu tầm và ký âm từ nhạc chèo dân gian, các đoạn nhạc trong Con Đường Cái Quan phải ghi là dựa theo dân ca, vân vân. Theo một anh bạn tôi, cũng có trường hợp ông còn nhớ lầm tai hại hơn, thí dụ bản dịch Cánh Buồm Xa Xưa (La Paloma) và Cánh Hồng Trung Quốc (Rose de Chine) ông ghi trong tập Ngàn Lời Ca Khác rằng do ông dịch ở Chợ Neo, Thanh Hóa chi đó, thật ra hai bản này do Từ Vũ (hay Phong Vũ?) và Trọng Khương soạn lời Việt (hy vọng anh Đông Thương có bản in chính thức.)

Vậy câu chuyện này phải kết luận sao đây? Tôi không có câu trả lời chắc chắn mà chỉ tạm đặt ra giả thuyết này để tự trả lời: Có lẽ trong nhóm Suối Đàn, năm 1970, Thanh Hằng đã sáng tác bài Yêu Là Chết Ở Trong Lòng, được Phạm Duy "gà" cho vài chỗ về nốt nhạc và lời ca (biết đâu TH là một nữ nhạc sĩ trẻ, mà nhạc sĩ PD nhà ta lại đa tình...). Do đó mà ban đầu chỉ có tên TH là tác giả. Về sau PD lục ra thấy trong kho nhạc của mình thì tái bản và ghi tên mình sáng tác mà quên mất TH.

Trong kho tàng âm nhạc Việt, Phạm Duy có thể coi như một triệu phú trong khi có những tác giả khác chỉ có vỏn vẹn gia tài là ba, bốn ngàn đồng. Lầm lẫn một ngàn đồng vào bạc triệu chẳng đáng là bao đối với ông nhưng đối với người kia lại là một thiệt thòi lớn.

[dongthuongkts]

Như A nhac tran đã nói, Tôi có 2 bản nhạc gốc và xin xác minh tác giả như sau:

1. CÁNH HỒNG TRUNG QUỐC do ns TRỌNG KHƯƠNG chuyển dịch lời Việt.
2. CÁNH BUỒM XA XƯA do ns TỪ VŨ chuyển dịch lời Việt.

Hai bài này ko phải do PDuy đặt lời Việt. Cũng xin nói thêm, có rất nhiều bài nhạc nước ngoài do nhiều ns đặt lời việt trùng một bài, vì vậy ko biết 2 bài trên ns PDuy có đặt lời riêng của Ông ko? Nhưng theo tài liệu Tôi hiện có thì chưa thấy.

[Nhac Tran]

Xin xem Phạm Duy nói về hai bài đó ở đây:

http://www.dactrung.com/NoiDung.aspx?m=bv&id=2175

[Nhac Tran]

Nguyên văn bởi Nhac Tran

Xin xem Phạm Duy nói về hai bài đó ở đây:

http://www.dactrung.com/NoiDung.aspx?m=bv&id=2175

Rất tiếc anh Đông Thương không đăng 2 bài đó lên đây để so sánh, bởi vì lời ca đăng trong sách Phạm Duy sai lung tung. Tôi dựa theo trí nhớ mà gạch dưới các chữ có thể bị sai trong hai bài dưới đây (trích từ Ngàn Lời Ca Khác của PD) để anh kiểm lại dùm xem sao nhé.

Bài LA PALOMA là bài tango mà ai cũng biết :

Cánh Buồm Xa Xưa
La Paloma
Tango Nam Mỹ - lời Việt : Phạm Duy

Vi vu
Ðồi thông reo, xao xác lá chiều rơi, Thu về.
Em ơi
Cánh buồm xa ngày xưa vướng bao nhiêu lời thề.
Xa xa
Ðàn chim uyên giăng cánh giữa trời mây tung hoành,
Sương lam
Lăng chìm trong hoàng hôn khi tâm tư tan tành.
. . . .
Thuyền ai đang lênh đênh
Vượt sóng biếc cho ta vơi cơn sầu
Ai đang đắm đuối trên lưng muôn con sóng xanh bạc đầu
Biệt ly sao chua cay làn mắt ướt, tóc xanh nay phai mầu.
Nhớ mãi, nhớ mãi ôi môi em cười khi bước sang con tầu.
. . . . .
Yêu em qua chuỗi ngày thơ
Mà lòng giờ còn vương vấn nhớ
Nhớ người xưa, chiều nay mình ta
Ngồi ước mơ được duyên se sắt đôi lòng
Thu ơi !
Sau mấy lần qua song để lòng người tàn theo năm tháng,
Ý thu như trách lòng người sao mau lãng quên
Chiều nay Thu vẫn mơ màng.


Sực nhớ tới bài tango Trung Hoa ROSE DE CHINE mà tôi dịch lời trong khi đi theo gánh hát rong vào những năm 43, 44 :

Bông Hồng Trung Quốc
Rose De Chine
Nhạc Trung Hoa - Lời Phạm Duy

Kìa một nàng Trung Hoa
Răng trắng tinh như là ngà
Nụ cười tươi như hoa thắm
Cô em tha thướt mượt mà.
Lòng tôi thêm vấn vương
Những khi chiều tà nhìn cánh chim qua
Mộng được như đôi chim bay tới chân trời xa.
Cớ sao những chiều ngắm mây lững lờ
Nàng Trung Hoa đắm chìm trong mơ, những ơ thờ
Cớ sao cô buồn, cớ sao cô sầu
Sầu vì cô nhớ bờ sông xưa
Sầu vì đau thương.
Kià nàng Trung Hoa xinh
Ðôi mắt em như hạt huyền
Nàng nhìn tôi sao không nói
Khiến tôi lo lắng ưu phiền
Lòng tôi như bóng trăng
Sẽ soi bên nàng trong giấc mơ tiên
Ðể lòng cô say mê mãi khúc ca triền miên.

[HanParis]

Hàn từng nói rằng Quốc Dũng từng là ông thày thứ 2 của đương sự sau NS Lâm Tuyền. NS Quốc vừa bị một tại nạn xém mất mạng. Xin gởi đến quán Tem Màu Hồng bài báo từ mạng sau đây :

Nhạc sĩ Quốc Dũng , tác giả bản nhạc nổi tiếng " Mai " đang lâm vào tình trạng nguy kịch sau một tai nạn. Ông bị chấn thương sọ não, đang được chữa trị tại bệnh viện Chợ Rẫy.

Nhạc sĩ Quốc Dũng.

Nhạc sĩ Quốc Dũng được giới trẻ ở Việt Nam biết đến trong khoảng thời gian từ 1954 đến 1975, đặc biệt trong hai thập niên 1960 và 1970. Quốc Dũng hoạt động thành thạo cả ba lĩnh vực: trình diễn, hòa âm và sáng tác.

Nhạc sĩ Quốc Dũng sinh năm 1951 tại Thái Lan. Khi lên ba, ông theo gia đình trở lại Việt Nam, và học tại trường Quốc Gia Âm Nhạc Sài Gòn lúc 10 tuổi. Năm 16 tuổi, ông đỗ thủ khoa môn Nhạc Pháp Tây Phương. Quốc Dũng bắt đầu có những sáng tác đầu tay từ năm 17 tuổi trở đi. Ông sáng tác một số ca khúc được nhiều người biết như “Ðường Xưa,” “Cơn Gió Thoảng,” “Còn Mãi Nơi Ðây,” “Mai,” “Chuyện Ba Người,” “Ðiệp Khúc Mùa Xuân,” “Hoang Vắng”...

Giới âm nhạc ở Việt Nam cho rằng ông là một trong những nhạc sĩ đầu tiên đã “Việt hóa nhạc trẻ phương Tây” bằng cách soạn các ca khúc nhạc trẻ bằng tiếng Việt. Mặt khác, ông còn có khả năng sáng tác, trình diễn và sử dụng nhiều loại nhạc cụ như mandolin, guitare, trống, bass, keyboard, organ... Vì vậy, nhạc sĩ Quốc Dũng nhanh chóng trở thành một trong những gương mặt tiêu biểu của nền nhạc trẻ thời đó.

Trưa ngày 11 Tháng Sáu 2013 , ca sĩ Ánh Tuyết xác nhận tin nhạc sĩ Quốc Dũng gặp nạn, bị chấn thương sọ não và đang được cấp cứu tại bệnh viện Chợ Rẫy. Nguồn tin này chỉ nói ông bị tai nạn nhưng không cho biết là tai nạn gì.

Ông cũng được coi là một trong những người đầu tiên mở phòng thu tư nhân tại Sài Gòn, lúc mới 18 tuổi.

Quốc Dũng kết hôn với ca sĩ Bảo Yến vào năm 1983, có hai con.

Về bản nhạc " Mai " , lời đồn thời Tigon còn ngồi ghế Đại Học : Quốc Dũng làm bài này cho ca sĩ Thanh Mai . Thanh Mai đến bây giờ vẫn được khán giả yêu cầu hát lại khi cô xuất hiện , và Thanh Mai không hề cải chính hay chấp nhận lời đồn .

Cầu mong cho Quốc Dũng tai qua nạn khỏi.

Được biết vào lúc 20 giờ ngày 15-6 , 2013 (sinh nhật của Quốc Dũng) tại Sân khấu phòng trà ca nhạc Nam Quang sẽ diễn ra chương trình “Tình khúc Quốc Dũng - Kim Tuấn”, kỷ niệm 45 năm chặng đường sáng tác âm nhạc của ông.

Trong chương trình này, Bảo Yến và Quang Dũng song ca Biển cạn, hai con của ông là Khải Ca và Bảo Châu sẽ cùng thể hiện một ca khúc mới Ông lão và con chó ngoan. Tuy nhiên do tai nạn đột ngột, nhạc sĩ Quốc Dũng không thể tham gia chương trình này.

Quốc Dũng bị té ngã trên đường trong khi đi xe máy vào tối 7-6 tại ngã 6 Cộng Hòa, Saigon.

Các bác sĩ bệnh viện Chợ Rẫy cho biết nhạc sĩ Quốc Dũng được đưa vào bệnh viện trong tình trạng bất tỉnh, bể xương bả vai, máu tụ ở não.

Hiện tại, ông đã qua cơn nguy kịch.

Xin chúc mừng gia đình Sư Phụ nha! Khi rãnh và khi đã khỏe lại hẳn xin kính mời thày cô ghé quán Tem Màu Hồng chơi!

[HanParis]

Vài bạn bàn về NS Phạm Duy. Tặng Ace bài Ngày Xưa Hoàng Thị. Hàn có ST về vài giai thoại của bài nhạc này, ai thích xin mời đọc :


Ngày Xưa Hoàng Thị - Xưa và Nay
http://www.vietstamp.net/forum/showthread.php?t=11742