|
Đầu Xuân Giáp Ngọ tản mạn về những con ngựa đẹp nhất trong di sản nước Việt
(Bài viết được sưu tầm từ nhiều nguồn) Vốn là một con vật tượng trưng cho sự nhanh nhẹn, quả cảm, ngựa được người Việt dành cho lòng yêu mến trong các di sản truyền thuyết. Ngựa lại có cái dáng đẹp ở mọi góc độ nên ghi tạc nhiều dấu ấn trong di sản nghệ thuật tạo hình… Bất cứ người Việt nào cũng thuộc truyền thuyết Thánh Gióng đánh giặc Ân. Sau khi đuổi hết giặc thì cũng là lúc ngài cưỡi ngựa sắt về trời. Ngựa mà ngài cưỡi là ngựa sắt, khi đó quý lắm, vì người Việt mới biết đến thứ kim loại này. Có lẽ đây là hình tượng ngựa trong kho tàng di sản văn hóa phi vật thể sớm nhất của nước ta và cũng là con ngựa đẹp nhất trong ký ức ngàn đời của người Việt. |
http://dongnai.vnpost.vn/attachment/...hanh_giong.jpg Huyền thoại Thánh Gióng, còn được gọi là Phù Đổng Thiên Vương là một trong những truyền thuyết rất hay của VN ta như Con Rồng Cháu Tiên, Sơn Tinh, Thủy Tinh... Vậy mà hình như VN chỉ phát hành năm 1989 mà thôi. Xin bổ túc với anh Thi là theo thông tin của Hàn, bộ tem này phát hành ngày 1/7/1989, được thiết kế bởi họa sĩ Trần Thế Vinh. Tuy không liên quan về ngựa, nhưng vài bộ tem dưới đây nhắc ta nhớ về Sử Việt thời Vua Hùng. http://dongnai.vnpost.vn/attachment/...011/temthu.jpg Bộ tem bưu chính “Truyền thuyết Lạc Long Quân - Âu Cơ” do họa sĩ Hoàng Thúy Liệu thiết kế, được phát hành nhân dịp Giỗ Tổ Hùng Vương-Lễ hội Đền Hùng năm 2000. http://dongnai.vnpost.vn/attachment/...11/temthu2.jpg Sáu mẫu của bộ tem “Truyền thuyết Lạc Long Quân-Âu Cơ” giới thiệu 7 phân đoạn, nội dung cốt lõi trong truyền thuyết về cội nguồn dân tộc Việt Nam. http://dongnai.vnpost.vn/attachment/..._thuy_tinh.jpg Bộ tem “Sơn Tinh, Thủy Tinh (Truyền thuyết thời Hùng Vương)” được in liên hoàn 8 mẫu tem theo hàng ngang tại Hungary, phát hành ngày 20/1/1987 Nguồn : theo dongnaipost.vn |
Trong thư tịch và truyền thuyết cũng mô tả cái đẹp và quý của ngựa. Sơn Tinh đã chọn sính lễ dâng lên Vua Hùng để cầu hôn nàng Mỵ Nương là "voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao".
http://www.vietstamp.net/data/2009/0...oduct_3604.jpg Bộ tem "Sơn Tinh, Thuỷ Tinh (Truyền thuyết thời Hùng Vương)", phát hành ngày 20-01-1987. |
Trong kho tàng văn hóa vật thể, những hoa văn trang trí hình ngựa thuộc loại khá hiếm, lại thấy trên thạp gốm hoa nâu đời Trần. Ngựa được miêu tả có mắt, mõm dài, thân thon, 4 chân. Trên lưng một con ngựa có người ngồi xổm dang tay. Một con ngựa khác lại tả một ông quan đang cưỡi với mũ đội đầu, một tay nắm cương, một tay có lẽ đang phi nước đại. Cái đẹp của những con ngựa đời Trần là dáng khỏe, dũng mạnh, hừng hực như hào khí Đông A thắng trận Nguyên Mông.
http://www.vietstamp.net/data/2009/0...oduct_3820.jpg Bộ tem "Đồ gốm thời Lý - Trần" phát hành ngày 01-07-1989. |
Việt Nam với địa thế sông ngòi chằng chịt thì việc nuôi ngựa và sử dụng ngựa không phổ biến và thuận lợi như các nước thảo nguyên. Do đó từ xa xưa tới nay ngựa chưa bao giờ được đề cao trong văn hóa, nghệ thuật tuy trong các truyền thuyết đã đề cập đến ngựa khá nhiều và rất sớm như ngựa sắt của thánh Gióng, ngựa chín hồng mao trong tích Sơn Tinh, Thủy Tinh, ngựa của An Dương Vương trong Trọng Thủy Mỹ Châu...
|
Đến thế kỷ 17 thời Lê Trung Hưng, các ngôi đình và chùa làng nở rộ nghệ thuật chạm khắc gỗ với những đề tài phong phú, gần với cuộc sống dân dã như hình tiên nữ cưỡi rồng, vuốt râu rồng, trai gái chọc ghẹo nhau. Nhiều động vật khác cũng có mặt trên các mảng chạm, trong đó có ngựa.
http://www.vietstamp.net/data/2008/0...roduct_742.jpg Chạm gỗ thời Lê "Mã phu" ở đình Quang Phúc, Hà Tây nay là Hà Nội, miêu tả hình ảnh một con ngựa có đủ yên cương, cổ đeo vòng hoa đang rảo bước, bên cạnh có một người cầm lọng đi theo. Bức chạm được miêu tả khá hiện thực đẹp mắt, có niên đại vào khoảng thế kỷ 18. Bộ tem "Điêu khắc cổ Việt Nam - Thời Lê" phát hành ngày 01-07-1999. |
1 File đính kèm
Trong dòng tranh dân gian Đông Hồ có nhiều tranh đẹp có hình ảnh con ngựa: Cảnh "Đám cưới chuột" với họa tiết chú rể chuột đang vểnh râu nghênh ngang cưỡi ngựa. http://www.vietstamp.net/data/2009/0...oduct_1878.jpg Bộ tem "Tranh dân gian (Đông Hồ - Bắc Ninh)" phát hành ngày 30-01-1972. http://www.vietstamp.net/data/2008/0...roduct_973.jpg Bộ tem "Tết Bính Tý" phát hành ngày 02-01-1996. http://www.vietstamp.net/data/2008/0...Product_86.jpg Bộ tem "Tết Mậu Tý" phát hành ngày 01-12-2007. Hình ảnh ông quan dắt ngựa với dáng vẻ oai hùng, nghiêm trang trong tranh "Ngựa hồng". File Đính Kèm 191658 Bưu ảnh in sẵn tem do CHDC Đức phát hành để gây quỹ ủng hộ nhân dân VN trong kháng chiến chống Mỹ. Hình ảnh quan trạng cưỡi ngựa thong dong về làng trong tranh "Vinh quy bái tổ". Trong xã hội phong kiến, ngựa cũng là tiêu chí thành đạt. Từ thời Lý, ai đỗ Trạng Nguyên sẽ được vua ban mũ áo, võng ngựa vinh quy. http://www.vietstamp.net/forum/attac...7&d=1392134546 |
Đến thế kỷ 17 và nhất là thế kỷ 19 phổ biến loại tượng ngựa mồ, cả ở ngoài Bắc lẫn trong Nam. Về hình thức loại tượng mồ này gần với thực tế, có yên cương đầy đủ. Tượng ngựa ngoài Bắc không rỗng lòng như tượng ngựa khu lăng tẩm Huế. Ngựa mồ được thể hiện cặp đôi nghiêm trang đứng chầu vào đường linh đạo; nhiều khi chúng mang ý nghĩa linh vật chuyển tải bầu trời với gù tròn trên đầu, giữa hông để tượng trưng nhật nguyệt, rồi thất tinh điểm xuyết quanh gù hồng văn. Yên ngựa thường là phượng, linh vật tượng trưng cho tầng tiên. Tượng ngựa ở lăng tẩm Huế thường điêu khắc từ đá xanh hoặc đá vôi, bụng rỗng, kích thước bình thường hoặc hơi bé.
Tượng ngựa đá ở Lăng Khải Định trong bộ tem "Triển lãm tem Quốc tế Bắc Kinh ‘95 (Phong cảnh Châu á) (bộ I)"" phát hành ngày 06-09-1995. Trong số những con vật được yêu quý, ngựa đá chiếm được cảm tình của người Việt trong tâm thức dân gian. Ngựa cũng là loại vật có hình thể đẹp gây nhiều cảm hứng cho nghệ sĩ tạo hình. Cho đến ngày nay, di sản văn hóa, nghệ thuật quanh con ngựa vẫn là kho tàng quý giá của người Việt./. |
| Thời gian được tính theo giờ GMT +7. Bây giờ là 22:30. |
©2007-2024 Diễn đàn Viet Stamp
Cơ quan chủ quản: Câu lạc bộ sưu tập tem Viet Stamp (VSC)
Giấy xác nhận cung cấp dịch vụ mạng xã hội trực tuyến số 87/GXN-TTĐT
do Cục Quản lý phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử cấp ngày 31-08-2011
Chịu trách nhiệm chính: Ông Hoàng Anh Thi - Chủ nhiệm VSC
Bản quyền thuộc VSC. Địa chỉ: 2/47 Phan Thúc Duyện, Phường 4, Quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh, Việt Nam.
Điện thoại: (08) 38111467 – Website: vietstamp.net.vn – Email: vietstamp.net@gmail.com – Hotline: 0918 636 791
Vui lòng ghi rõ nguồn “Viet Stamp” khi phát hành lại thông tin từ diễn đàn này.
--------------------
Mã nguồn: vBulletin v3.8.3 & Copyright © 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.
Diễn đàn Viet Stamp có giấy phép sử dụng từ Jelsoft Enterprises Ltd.