Chào cả nhà,
Mình cũng bắt đầu tiếp cận với thể loại sưu tập này sau một thời gian ăn ngủ với con tem và FDC. Thể loại này rât cuốn hút vì trên cùng một ẩn bản ta có được con tem với dấu ngày phát hành đầu tiên, hình ảnh và lời giải thích về con tem ấy. Ngoài ra theo phần lớn các tài liệu mình thu thập được thì đều thấy người ta đóng một con dấu in nổi trên tờ tư liệu vốn được làm bằng chất liệu giấy rất cứng cáp và đẹp.
Mình thấy trên thị trường sưu tập tem Pháp cũng có các giao dịch về thể loại này, nhưng không nhiều. Nguồn cung không dồi dào như giao dịch tem và FDC, và giá trị của giao dịch rất thấp so với côté của tài liệu ấy theo các catalogues. Tại sao vậy nhỉ?
Theo mình câu trả lời chính là khía cạnh kinh tế của bộ sưu tập
1. Phân biệt notice premier jour với documents philatéliques: Notice premier jour hay ghí chú ngày phát hành đầu tiên, là một dạng souvenirs phát hành bởi Bưu điện Pháp ghi nhớ ngày phát hành đầu tiên của các con tem Pháp, kể từ năm 1987 đến nay. Nó có dạng một tờ giấy kích cỡ demi - A4 bao gồm các con tem đóng dấu ngày phát hành đầu tiên, một đoạn văn bản ngắn nói về sự phát hành con tem ấy, và một nhãn in của hãng in đã tài trợ (hoặc hỗ trợ) in ra chúng.
Các notices này là những "đứa em" của các Documents Philatéliques Officiels (DPO) hay tài liệu sưu tập tem chính thức, dạng A4. Nói chúng là "em" vì chúng có kích thước nhỏ bằng một nửa, và không có chỗ cho phần minh họa bản khắc của con tem được in nhẵn (in chìm) và phần hình vẽ minh họa. Giá thành của notices thấp hơn DPO vì các hạn chế trên.
Nói thế có nghĩa là bạn mua một Bản sưu tập tem chính thức - DPO, bạn có được con tem, con dấu ngày phát hành đầu tiên, hình minh họa cho chủ đề của con tem, bản khắc của con tem được in chìm, một con dấu khác in nổi, và cả một vẳn bản chi tiết đi kèm.
2. Vấn đề kinh tế trong thể loại sưu tập này:
Giá xuất bản của la Poste - Bưu điện Pháp: mình xem trên laposte.fr thì giá của mỗi DPO dao động từ 5 - 7 euros/ 1 phơi. Vậy là giá trị của mỗi ấn bản DPO lúc phát hành đã cao gấp khoảng 8 - 10 lần giá trị mặt của con tem nó mang trên mình. Để theo đuổi được một bộ tem mới của cả năm đă mướt mồ hội hột, huống hồ đắt thế thì...
Giá trị của DPO tăng lên theo các Catalogues: lẽ tất nhiên giá trị của DPO cũng phải tăng dần theo thời gian, giống như con tem. Thật ra mình thấy một CPO côté catalogue khoảng 10 - 15 euros, rao bán chán trên eBay thì cũng ít ai trả giá đến 30% cái giá ấy cả. Thế thì làm sao bù vốn đã mua cho la Poste đây?
Cũng có các DPO giá trị cao vì con tem nó chú giải đang được ưa chuộng, nhưng không nhiều trường hợp như thế.
3. Giao dịch DPO ít hơn tem:
Vơi việc đầu tư ban đầu cần vốn đắt hơn nhiều so vơi bộ tem mới, ít người tham gia hơn.
Vì người ta ít tham gia DPO ngay từ lúc phát hành, về sau cũng không nhiều người muốn giao dịch thứ cấp.
Người chơi đầu tư vào DPO sau muốn bán lại rất khó hoàn vốn hoặc lãi so với đầu tư sưu tập tem.
4. Thị trường DPO nhỏ hẹp:
Mình so sánh với thị trường tem nhé...
Bạn không cần hiểu tiếng Pháp, tiếng Anh,... để cảm thụ trọn vẹn một con tem, vì những từ in trên tem là các từ khóa. Để cảm thụ hết một DPO, bạn phải đọc và hiểu texte của nó thì mới hết cảm giác khó chịu trong người (mà có uống trà Dr. Thanh cũng không hết!) Thế là các bạn tem nước ngoài sẽ không chuộng DPO lắm!
5. Lưu trữ và bảo quản DPO
Không thể nói là dễ dàng hơn bảo quản tem được, nhưng mà...
DPO kich thước A4. Album của bạn chứa DPO? Thật sự nó rất to, và rất nặng nề. Bạn bị album DPO rơi vào chân chắc phải đi viện! Bạn muốn bán lại album DPO? Người mua chắc phải cân nhắc lắm vì giá cước bưu chính đắt!
Và giá album DPO cũng đắt hơn thì phải.
Bảo quản DPO: vì chúng sở hữu các con dấu khắc nổi ghồ trên mặt, hãy nhớ bảo quản thế nào đừng đánh xẹp chúng đi nhé. Và thay vì giữ sạch một diện phẳng của con tem, bạn sẽ cần giữ sạch một tờ A4. Rồi giữ chúng không quăn mép, không gấp nếp, không bị hút ẩm và hoen ố...
Kết luận:
Sưu tập DPO cần nhiều sự tỉ mỉ, và đầu tư không nhỏ.
Hẹn cả nhà lần sau post ảnh nhé.