Thú sưu tầm
Thanh Hóa là tỉnh có cây cầu treo đầu tiên tại Việt Nam do các kỹ sư Pháp thiết kế. Cấu bắc qua sông Mả, nước chẩy xiết không thể đóng móng giữa dòng sông, nên phải làm cầu treo. Thủa ấu thơ sống tại Thanh Hóa nên tôi nhớ mãi cây cầu này, tên là Cầu Hàm Rồng. Trong một cuộc triển lãm tại Sài Gòn năm 1960, tôi đem triển lãm con tem Cầu Hảm Rồng, loại con niêm thời Pháp thuộc, mầu đỏ, đẹp một cách trang trọng. Nhưng chính trong cuộc triển lãm đó, con tem Cầu Hàm Rồng của tôi đã không cánh mà bay. Từ đó, tôi có ý tỉm con tem và hình ảnh cây cầu nhiều kỷ niệm mà biệt vô tăm tích. Hơn nửa thế kỷ sau, đột nhiên tôi tìm được một lúc ảnh chụp cả hai bên cầu, thật là hứng thú! (Ðể ý thấy tòa nhà hai tầng mầu trắng lưng chừng núi bên phải trong hình trên và bên trái trong hình dưới thì biết là nhiếp ảnh gia đã đứng ờ hai bên cầu khác nhau để chụp. Dieulefils chụp hình trên, lấy ảnh mỹ thuật hơn người nhiếp ảnh chưa truy ra tên hình dưới, vì Dieulefils đã hữu ý lấy núi non trong hậu cảnh, và chiếc cầu lệch hẳn qua trái và lên trên một cách nghệ thuật, chứ không phải chính giữa hình một cách quá cổ điển như hình dưới.)
Ngày 17.5.1964, Bưu Ðiện Việt Nam phát hành tem Cầu Hàm Rồng, là cây cầu sắt bình thường, có móng giữa dòng sông. Phải chăng cây cầu treo đã xập từ trước, chính quyền làm lại cầu sắt vẫn giữ tên cũ, và Không Lực Mỹ đánh phá, là đánh phá cầu sắt này?
Trong hơn 3 năm trời, 1965-1968, Không Lực Mỹ thực hiện 873 phi vụ phá cầu, thả 12,500 tấn bom, thiệt hại 95 phi cơ chiến đấu, mà câu cầy vẫn vững. Mãi đến ngày 13.5.1972, 14 chiếc Phantoms (Con Ma?) đến thả hai loại bom 1,000 và 1,500 kg có tia laser hướng dẫn mới đánh xập cầu. Trong hình là lúc bom 1,000-1,500 kg thả trúng làm cầu xập.
Rồi niềm vui lại đến một lần nữa, trong ngày hôm nay, khi tôi nhận được phong bì thực gửi với con tem in sai (đầu tiên, theo Scott) trong dòng tem VN-VNCH. Ðó là tem Thác Pongour, giá mặt 10c, chữ C dính liền với số 0.
Tem in sai nằm ở góc dưới cùng bên trái của tờ tem (nhưng không phải tờ nào cũng có tem in sai) thì đã có từ lâu, nhưng tem in sai trên phong bì thực gửi thì mải miết tìm qua bao năm tháng! Tem Bảo Ðại 3đ in sai (chữ E trong PIASTRES in ngược) thì thấy mấy lần, còn tem Thác Pongour 10C in sai nay mới thấy lần đầu. Tha thiết với tem nhiều khi được "Tổ" đãi là vậy chăng?!