Giai thoại về "cô Ba xà bông"
Công ty con "Pachod Frères et Compagnie d'Indochine Import-Export" vào khoảng năm 1920 thình lình đổi nhãn hiệu từ "Cô-Bà" sang "Cô-Ba". Lý do tại sao ta chưa rõ nhưng có thể là do góp ý của khách hàng ví dụ như:
"sao lại để Cô trước Bà vì người Việt vốn tôn trọng người lớn tuổi hơn" nhưng xem ra đổi lại thành "Bà -Cô" cũng không ổn vì ảnh cô gái trên hộp xà bông trẻ quá, không lẽ thay vào bằng ảnh một bà..già?
Cũng có thể "Cô-Bà" là danh từ chung không gây ấn tượng gì đặc biệt cho một nhãn hiệu.
Hay cũng đơn giản vì người mua cứ đồn người có hình ảnh trên hộp xà bông giống cô Ba X con gái ông Y sắc đẹp nổi tiếng vùng Z, đến cửa hàng cứ đòi mua cục xà bông "Cô Ba", không chịu lấy cục xà bông "Cô Bà" vì cho đó là đồ giả mạo chăng.
Thế thì ta đổi lại thành "Cô Ba" cũng được, chả mất thằng Tây nào cả.
Nhưng nếu để ý kỹ ta thấy hình trên sản phẩm có đổi khác, một "Cô Ba" thiếu phụ phúc hậu hơn và quý phái hơn. Vì sao phải thay ảnh: có thể do nghiên cứu thị trường thấy mấy bà lấy chồng rồi là tay hòm chìa khóa của gia đình hoặc người trong ảnh có thân phận đặc biệt nào đó chăng?
Lịch sản phẩm "Cô Ba" tặng cho khác hàng năm 1920
CÔ-BA Pachod Frères et Cie d'Indochine (
)
Présentation publicitaire en couleurs illustrée avec éphéméride des produits de parfumerie d'Indochine distribués par F. Moreau et fils Lyon-Paris.
[années 1920]
Thương hiệu xà bông "Cô Ba" của Pachod được bán ở Đông Dương đến năm nào thì ta chưa rõ nhưng hãng Pachod Frere thì hẵng còn tồn tại đến ngày nay.
Có tải liệu ghi chú là sản phẩm Cô Ba vẫn được tiếp thị đến những năm 1940s.
www.picturesfromhistory.com
Tuy vậy ta cũng không chắc là tài liệu này có chính xác không
Vietnam: Advertisment for Pachod Freres perfumes, c. 1940s
Adverisement for Pachod Freres d'Indochine - Saigon, Hanoi, Haiphong. Saigon, and especially Rue Catinat, was known for its parfumeries.