[VAPUTIN]

Va thấy trên mạng có thông tin về nhà nhiếp ảnh lão thành Tô Na, chắc ông này là tác giả những tấm bưu ảnh trên

"Tô Na vốn là một thợ ảnh ở Hà Nội, sau Cách mạng tháng Tám, ông là Chính trị viên đơn vị pháo đài Láng. Lúc 20 giờ, ngày 19/12/1946, nhận được lệnh, Tô Na đã cho pháo đài Láng phát hỏa, mở đầu cuộc kháng chiến toàn quốc."

"Ngày 17, 18 tháng 11/1949, Hội nghị đầu tiên các nhà nhiếp ảnh chiến khu Việt Bắc đã lập Đoàn nhiếp ảnh thuộc Hội văn nghệ Việt Nam gồm Vũ Năng An, Hoàng Tranh, Đinh Đăng Định... đa số các nghệ sĩ quay phim, chiếu bóng, đạo diễn đều xuất thân từ nhiếp ảnh như Phan Nghiêm, Nguyễn Đăng Bảy, Nguyễn Hồng Nghi... ở Nam Bộ, các nhà quay phim, nhiếp ảnh lên chiến khu, ra bưng biền dấn thân vào cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc: Tổ điện ảnh - nhiếp ảnh của Tiểu đoàn 307 nổi tiếng, Điện ảnh, nhiếp ảnh Khu 8: Với Khương Mễ, Mai Lộc, Nguyễn Tiến Đoàn với bộ phim tài liệu Trận Mộc Hóa làm nức lòng cán bộ, chiến sĩ, đồng bào...; các nhà nhiếp ảnh ở Chiến khu Việt Bắc dùng máy quay phim 16 ly quay phim “Trao trả tù binh ở Thất Khê 1950”. Năm 1952, Phòng Điện ảnh - Nhiếp ảnh thuộc Nha Thông tin Tuyên truyền từ Bình Ca chuyển tới tới Đồi Cọ, Bản Bắc, xây dựng cơ ngơi đầu tiên của ngành Điện ảnh và Nhiếp ảnh cách mạng do Nhà nhiếp ảnh, đạo diễn Phạm Văn Khoa phụ trách. Ban phụ trách còn có Nguyễn Hùng (tức Nghinh), Nguyễn Ngọc Chung, Vũ Phạm Từ, Mai Lộc (từ miền Nam ra). Sau 1952, thêm các nhà quay phim Phan Nghiêm, Phan Trọng Quang, Nguyễn Quốc Phi, Quốc Huy… (gồm 9 đồng chí), các nghệ sĩ ở Đồi Cọ khoảng 30 người. Các bộ phận: Hành chính quản trị do Nguyễn Hùng phụ trách. Biên tập, chính trị do Vũ Phạm Từ phụ trách, gồm các hoạ sĩ, nhiếp ảnh, nhạc sĩ. Kỹ thuật do Phan Nghiêm phụ trách, lo in tráng phim, làm ảnh gồm Trần Bình Nguyên, Bá Vượng. Chiếu phim do Tổ nhiếp ảnh đảm nhiệm: Tô Na, Trần Tình... "





Nhà tình báo Phạm Ngọc Thảo (thứ ba từ trái sang, đang chỉ tay) và nhà báo Võ Thế Ái (ngoài cùng bên phải) trước khi lên máy bay.
Ảnh: Tô Na 1954