Frédéric Mistral

[HoaHoa]

Fredéric Mistral sinh ngày 08 tháng 09 năm 1830 tại làng Maillane, Pháp, giữa Avignon và Arles của thung lũng sông Rhône. Ông lớn lên giữa khung cảnh thiên nhiên kỳ diệu của quê hương, giữa những người dân quê và ông sớm quen với công việc của họ. Bố ông là một trại chủ giàu có, người toàn tâm toàn ý với những phong tục của đức tin và tổ tiên. Mẹ ông nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ của ông qua những bài hát và truyền thống quê hương. Trong suốt thời gian theo học ở Avignon, cậu bé đã đọc những tác phẩm của Homer và Virgil, những tác phẩm đã tạo ấn tượng sâu sắc trong tâm hồn ông. Đặc biệt, ông có một tình yêu tha thiết đối với tiếng mẹ đẻ, tiếng Provençe.

Năm 1851 ông tốt nghiệp đại học rồi dành toàn bộ thời gian của mình cho sự nghiệp văn học. Năm 1854 ông cùng với sáu nhà thơ khác đã sáng lập Félibrige - Hiệp hội Hỗ trợ Phát triển Ngôn ngữ và Văn học Provençe - xuất bản tạp chí Almanach Provençe cùng Joseph Roumanille. Suốt đời Mistral hoạt động không mệt mỏi cho Félibrige và mơ ước phục hồi nền văn học và ngôn ngữ Provençe.

Năm 1859 ông xuất bản thiên trường ca Miréio, viết về một cô gái thôn quê ngoan ngoãn và xinh đẹp không thể lấy được người mình yêu vì bố cô không đồng ý. Tác phẩm này này được nhiều nhà thơ lớn của nước Pháp đánh giá cao. Alphonse de Lamartine vốn là một người luôn cẩn trọng vẫn bị quyến rũ bởi những tác phẩm hay, đã viết: "Một nhà thơ vĩ đại đã ra đời". Ông so sánh thơ của Mistral với một hòn đảo trong quần đảo, một Delos trôi nổi đã phải tự tách mình ra khỏi quần thể để âm thầm đến với Provençe ngát hương.

Năm 1875 Mistral xuất bản tập thơ Lis isclo d'or (Những hòn đảo vàng), gồm những bài thơ trữ tình bất hủ. Cuốn từ điển Provençe - Pháp Lou tresor dóu Félibrige (Kho báu Félibrige) là tác phẩm độc đáo của ông, mang tính bách khoa thư, chứa đựng những kiến thức phong phú về phương ngữ, văn học dân gian, phong tục tập quán, tín ngưỡng của một nền văn hóa. Năm 1890 ông hoàn thành vở kịch duy nhất của mình là La Rèino Jano (Nữ hoàng Jano).

Năm 1904, năm thứ 50 của phong trào Félibrige, Mistral nhận giải Nobel (cùng với nhà viết kịch Tây Ban Nha José Echegaray) vì "lí tưởng cao cả và những cống hiến lớn lao cho sự phục hồi tinh thần dân tộc". Ông đã dùng tiền của giải thưởng Nobel lập Bảo tàng Văn hóa Dân gian Provençe.

Mistral mất do bị cảm lạnh khi đang nghiên cứu văn khắc trên quả chuông nhà thờ Maillane, để lại những câu thơ khiến người ta nghĩ rằng: các nền văn minh có thể chết nhưng không bao giờ biến mất. Thơ của ông được dịch ra nhiều thứ tiếng, trong đó có tiếng Việt.