Quay lại   Diễn đàn/Forum VIET STAMP (VSF) > KIẾN THỨC CHƠI TEM > Café VietStamp

Café VietStamp Nơi tán gẫu, "bình loạn" tất cả những gì liên quan đến Tem.

Trả lời
 
Công Cụ Hiển Thị Bài
  #1  
Cũ 30-10-2008, 16:54
Rua's Avatar
Rua Rua vẫn chưa có mặt trong diễn đàn
Tem Sống
 
Ngày tham gia: 05-01-2008
Đến từ: Nha Trang, Sai Gon
Bài Viết : 92
Cảm ơn: 84
Đã được cảm ơn 380 lần trong 83 Bài
Mặc định Một số nguyên nhân gây hư hỏng đồ sưu tập

Xin bình luận một số tìm hiểu về ván đề thường gặp trong việc sưu tầm tem. Đó là nguyên nhân gây hư hỏng. Lâu nay chúng ta hay nói về những con tem đẹp, màu sắc. Vậy hãy thử xem những con tem hỏng như thế nào? Vì sao lại như vậy. Đâu là nguyên nhân:


I. Nguyên nhân khách quan:
Cũng có thể nói là những điều kiện phổ biến tồn tại xung quanh vật phẩm.

1. Thời gian:
Đây là nguyên nhân tất nhiên không thể tránh, mang tính tất yếu. Mọi sự vật hiện tượng đều chịu ảnh hưởng của thời gian, nói cho rõ hơn là đều có tuổi thọ tính bằng thời gian. Tất nhiên cũng còn phụ thuộc vào bản thân vật phẩm được cấu tạo từ vật liệu nào thì sẽ có tuổi thọ tương ứng. Dù cho ko chịu tác động của yếu tố bên ngoài nào đi chăng nữa thì theo thời gian, chất lượng của vật phẩm giảm dần theo năm tháng do những yếu tố nội tại của vật phẩm (nguyen nhân chủ quan).
Ví dụ về mùi hương của tem thơm.

2. Không gian:
Ở đây muốn nói đến môi trường mà vật phẩm tồn tại và có ảnh hưởng đến vật phẩm. Một số yếu tố ảnh hưởng đến là:

a. Nhiệt độ:
-Nhiệt độ được chi phối bởi nhiều nguồn:
+ Nguồn lớn nhất là: mặt trời.
+ Nguồn phát nhiệt thứ cấp (hấp thụ nhiệt mặt trời và các vật khác sau đó phát ra môi trường): sông ngòi, biển, mặt đất, các vật tiếp xúc trực tiếp với bức xạ (hoặc ánh nắng) mặt trời.
+ Các vật tự phát nhiệt khác: máy sấy, lò vi ba, bếp, các máy điện tử…
Nhiệt độ làm thay đổi môi trường xung quanh và sau đó môi trường xung quanh sẽ ảnh hưởng lên vật phẩm.Hoặc trực tiếp ảnh hưởng đến vật phẩm.


-Về mặt vật lý thì nhiệt độ trước hết sẽ làm co giãn về mặt kích thước vật lý. Ví dụ: 1 con tem bằng đồng hoăc bằng giấy và nhôm kết hợp dưới sự tác động của nhiệt độ cao sẽ giãn nở và khi nhiệt độ trở lại bình thường thì không ở trạng thái như trước, chưa muốn đề cập đến việc giấy và nhôm có tính giãn nở khác nhau. Gây hiện tượng cong vênh con tem. Các chất liệu khác cũng tương tự.

-Nhiệt độ cao quá mức cho phép sẽ làm hủy hoại vĩnh viễn hoặc tạo vết trên vật phẩm. Điển hình của việc này là khi đạt đến nhiệt độ cháy và có đủ oxy thì mọi vật sẽ bốc cháy cho dù con tem của bạn có làm bằng vonfam đi chăng nữa. Còn không thì sẽ xuất hiện hiện tượng nám, thâm đen, cháy xém…





-Nhiệt độ còn là điều kiện xúc tác cho một số phản ứng, sự phân hủy xảy ra nhanh hơn. Ví dụ con tem thơm phát ra mùi vì được in lên 1 lớp mùi vị đặc trưng. Tuy nhiên mùi vị đó sẽ mất dần theo thời gian và ở những nhiệt độ quá mức cho phép thì sẽ bị phân hủy…

-Nhiệt độ còn là điều kiện phát triển cho một số vi sinh vật kí sinh trên giấy, vải, sợi, gỗ. Sự phát triển của những vi sinh vật này vô hình chung làm biến chất vật phẩm. Ví dụ như nấm phát triển trên con tem giấy, gỗ, vải.



Những vết nám đen là nấm đấy!!

b. Độ ẩm tương đối :

Độ ẩm là nguyên nhân quan trọng thứ 2 không thể không nói đến. Độ ẩm là gì? Độ ẩm tương đối là gi? Chúng ta đều đã biết.
Để cho dễ hiểu thì chúng ta tạm hiểu là nói về độ ẩm ở mục này có nghĩa là nói về ảnh hưởng của hơi nước trong không khí, nước và các dạng đặc thù của nước. Không khí khô thì sẽ đỡ hại hơn không khí ẩm. Độ ẩm cao tức là mật độ hơi nước trong không khí sẽ cao. Nước và các chất lỏng khác cũng là một nguyên nhân cần phải nói đến.
- Khi tiếp xúc với con tem hoặc đồng tiền sẽ là điều kiện thuận lợi cho một số hiện tượng hóa học, vật lý, sinh học xảy ra :



Màu xanh bám xung quanh là muối đồng
+ Nước chất xúc tác của những phản ứng hóa học :
Dễ thấy nhất là ở những đồng tiền kim loại

+ Hiện tượng vật lý :
Hiện tượng biến màu biến chất của con tem :
Bản thân những chất được in kèm trên con tem khi gặp nước có thể xuất hện những hiện tượng thay đổi màu sắc.
Hiện tượng co giãn không đều của con tem:
Tinh thể nước bám lên, rõ ràng là sẽ bám không đều. Nước lúc này sẽ làm co giãn không đều theo sự phân bố đó. Bạn hãy thử ngâm hoặc nhúng con tem vào nước rồi để khô sẽ thấy rõ điều này:

Mình đã từng để những con tem trong môi trường 14 độC và kết quả là hơi ẩm ngưng đọng làm cho con tem bị cong khi khô, và mặt sau con tem sẽ dính vào bất cứ cái gì mà nó tiếp xúc.

+ Hiện tượng sinh học :
Nấm phát triển trên con tem khi có đủ điều kiện về độ ẩm và nhiệt độ.

Độ ẩm ở khía cạnh nào đó là tốt cho mùa màng cây trái, nhưng đối với hội họa, điêu khác, các công trình cổ, các vật sưu tầm thì chúng ta phải luôn chú ý đến nó.
c. Các loại tia (sóng điệ từ):
Trong môi trường hiên nay tồn tại rất nhiều loại tia : tia hồng ngoại (bản chất của nhiệt độ), tia tử ngoại, tia cực tím...
Các tia này nói chung có tính chất làm thay đổi tính lý hóa của một số vật phẩm rất mạnh.
Nếu cứ để một con tem tiếp xúc với ánh sáng liên tục thì nó sẽ mất màu nhanh hơn những con tem khác là điều tất nhiên.

d. Các chất hóa học tồn tại trong môi trường:

Chỉ xin nói về các chất có trong không khí như : SO2, SO3, NO, NO2, NH3… các chất này đều là những chất có tính oxi hóa khử mạnh. Tiếp xúc với những chất liệu làm nên vật phẩm thì ảnh hưởng xảy ra là điều chắc chắn.
Đặc biệt khi tiếp xúc với hơi nước thì chúng là những axit có tính ăn mòn bề mặt cao. Đây cũng là nguyên nhân tạo nên những cơn mưa axit trên thế giới.


e. Một số yếu tố khác:
*Bụi bẩn : Làm bẩn bề mặt vật phẩm, là mảnh đất màu mỡ cho nấm và hơi nước tích tụ và phát triển. Những hạt bụi cũng đóng vai trò gián tiếp ma sát bề mặt khi có sự cọ sát gây sờn, rách, mòn.
Trong vật lý chia ra làm rất nhiều loại bụi, không đi sâu vào nghiên cứu nhưng chúng ta tạm hiểu là bụi gồm nhiều loại không đơn thuần là những hạt nhỏ đất mà còn gồm những hạt khoáng kim loại, phi kim.(nói chung là hạt chất vô cơ và hữu cơ bay lơ lửng trong không khí). Đây đều là những chất hóa học độc hại và phần lớn là không có lợi cho "tem".



*Ánh sáng:
Dễ thấy nhất là ánh sáng cũng có thể làm làm đổi màu sắc của con tem. 2 con tem giống nhau thì tem nào chịu sựu chiếu sáng của ánh sáng nhiều hơn sẽ bạc màu nhanh hơn.

II. Nguyên nhân chủ quan:

1. Con người:
Con người vừa là chủ thể bảo vệ, vừa là nguyên nhân gây hư hỏng thông qua các hành động của mình.

*Tiếp xúc:
Nói chung bất kỳ bộ phận nào của cơ thể cũng có thể tiếp xúc và làm hỏng vật phẩm.
Tay là bộ phận sử dụng nhiều nhất. Trên bàn tay có nhiều chất như: Mồ hôi , bụi bẩn, các loại nấm, các sinh vật ký sinh…



Thường thì chúng ta phải sử dụng dụng cụ chơi để kiểm tra vật phẩm. Tuy nhiên, một số vẫn chua có thói quen này hoặc chưa hiểu hết mối nguy hiểm tiềm tàng này. Ngay cả dụng cụ chúng ta cũng phải hạn chế tiếp xúc.



Một số hành động cụ thể: Cầm, sờ, nắn, đè, ép, ấn, miết, gấp miết, chà sát…thường thì đó là những lúc muốn kiểm tra chi tiết, di chuyển từ vị trí này đến vị trí khác, bảo quản, ngắm, hiếu kỳ…Tất cả đều ảnh hưởng ít nhiều đến vật phẩm.



Dấu vân tay in hằn trên tem. Hãy nhìn kĩ khu vực màu tím có những đường cong. Đó là vân tay


* Sự kém hiểu biết về các phương pháp lưu giữ, bảo quản:
- Để các vật phẩm gần các “nguồn ô nhiếm” thật sự là một mối họa tiềm tàng.
- Không có sự che chắn cần thiết, cách ly với nguồn bẩn. Có nghĩ là có sự tiếp xúc trực tiếp.
- Sử dụng các dụng cụ không đúng nghĩa, không đúng chức năng để phục vụ cho việc bảo quản, lưu giữ, gây ra những tổn thất khôn lường.
- Tâm lý chủ quan, dễ dãi của người chơi.
-….


2. Vật phẩm:

a. Phương pháp tạo ra: Đề cập đến hai phương pháp :
In ấn : công nghệ in ảnh hưởng tới 50% chất lượng con tem.
Đã có nhiều công nghệ in hiện đại như: in offset 12 màu kết hợp in nổi, in khắc 2 màu trên một trục lăn, in offset 4 màu kết hợp với 3 màu in khắc, in không mực để in những chữ siêu nhỏ trên tem, tem tự dính áp dụng công nghệ in bên trong. Xu thế phát triển công nghệ in tem hiện nay là kết hợp để tạo ra những sản phẩm mới có độ tinh xảo cao như: in offset kết hợp in khắc, in offset kết hợp với in ống đồng. Ngoài ra, chất liệu, vật liệu in cũng rất phong phú: mực in phản quang, mực in có mùi thơm các loài hoa, in trên thuỷ tinh, in dát vàng, in tem có nhạc...
Ở Việt Nam, hiện vẫn dùng phương pháp in và mực in offset thông thường. Từ đầu năm 1998, Công ty In tem Bưu điện đã được đầu tư hệ thống máy in màu cũng giống như máy in của các công ty in khác trên thị trường, các máy này dùng để in sản phẩm thương mại đạt chất lượng tốt, nhưng nếu dùng in tem có độ tinh xảo thì không thể đáp ứng.

Còn nhiều phương pháp nữa …

Mặc dù được in thử nhiều lần và qua nhiều kiểm tra kỹ lưỡng song vẫn có tem bị in hỏng. Loại tem này thường chỉ được những người sưu tập tem chú ý đến. Nổi tiếng nhất trong loại tem lỗi này là con tem 3 skilling vàng (Gul tre skilling banco) của Thụy Điển, được biết chỉ còn có một con, và con tem Jenny ngược đầu (Inverted Jenny) của Mỹ từ năm 1918.

b. Nguyên liệu:
Vật liệu làm ra phổ biến là :

+ Giấy : rẻ, dễ bảo quản, giá thành thấp. Tính chống ẩm và nóng kém, chất lượng giảm theo thời gian.

+ Kim loại : Độ bền cao, chống đươc nấm. Nếu không tính đến vàng thì Kim loại vẫn phải chịu ăn mòn, oxi hóa, gỉ sét, giá thành sản xuất cao.

+ Gỗ và vải, nhựa tổng hợp.v.v... : Đều chịu ảnh hưởng của nhiệt, nước, vi sinh vật(gỗ, vải), các chất hóa học...
Nguyên liệu được sử dụng nhiều nhất để in tem là một loại giấy được sản xuất đặc biệt chỉ dùng để in tem. Có loại giấy chứa chất phát quang nhằm để chống giả mạo và để cho các máy đóng dấu tự động nhận ra vị trí của con tem cần đóng dấu trên phong bì. Ngoài ra một số bưu điện còn sử dụng cả gỗ hay vải, thí dụ như Bưu điện Thụy Sĩ đã dùng hai nguyên liệu này phát hành tem chỉ dành riêng bán cho người sưu tập tem. Vương quốc Bhutan, phát hành tem riêng từ năm 1955, còn đưa ra cả tem dưới dạng đĩa hát thật có thể hát được một mặt, có đường kính từ 68 mm đến 100 mm(uqoocs gia này cũng thường xuyên phát hành tem nhựa). Cộng hòa Burundi nhân dịp kỷ niệm ngày độc lập lần thứ 3 đã phát hành nhiều loại tem trên vàng được dát mỏng.

Ngoài ra còn có bột đá, kim cương, bột hóa thạch, thiên thạch....

III. Tác động tổng hợp :




Vậy bảo quản như thế nào??

Đó là cách ly ( hoặc hạn chế) sự tiếp xúc của các nguyên nhân với vật phẩm. Còn cách ly như thế nào thì mỗi người trong chúng ta có những cách riêng phù hợp.. The end. (Hic! ai đọc xong bài này không đau mắt mới lạ)
Trả Lời Kèm Trích Dẫn Bài Này
4 Thành viên sau đây nói lời CẢM ƠN bạn Rua vì đã gửi Bài viết hữu ích này:
gachjp (30-10-2008), hat_de (30-10-2008), kuro_shiro (30-10-2008), manh thuong (31-10-2008)
  #2  
Cũ 30-10-2008, 17:18
hat_de's Avatar
hat_de hat_de vẫn chưa có mặt trong diễn đàn
Tem Quý Hiếm
 
Ngày tham gia: 17-12-2007
Bài Viết : 10,565
Cảm ơn: 53,883
Đã được cảm ơn 35,430 lần trong 9,452 Bài
Mặc định

Trích dẫn:
Nguyên văn bởi Rua Xem Bài
Xin bình luận một số tìm hiểu về ván đề thường gặp trong việc sưu tầm tem. Đó là nguyên nhân gây hư hỏng. Lâu nay chúng ta hay nói về những con tem đẹp, màu sắc. Vậy hãy thử xem những con tem hỏng như thế nào? Vì sao lại như vậy. Đâu là nguyên nhân:

... The end. (Hic! ai đọc xong bài này không đau mắt mới lạ)
đúng là đau thật

nguyên nhân:

- bài viết công phu và chi tiết
- hình to quá cỡ (to thì ok, nhưng có cái to quá)

dù sao cũng rất tuyệt

à, hỏng tem còn 1 số nguyên nhân nữa là, bọc tem bằng loại băng đen chảy keo .... hu hu (may giờ băng tốt nên ko bị)


câu hỏi phụ thảo luận:

bọc băng trắng (hình như có cả loại phòng tia cực tím) kín 4 bề có phải phương pháp tối ưu trong các cách bọc bảo vệ tem
__________________
mỗi con tem là một nốt nhạc để chúng ta viết lên nhạc phẩm của chính mình

my face https://www.facebook.com/hatde.tran
Trả Lời Kèm Trích Dẫn Bài Này
Trả lời

Công Cụ
Hiển Thị Bài

Quyền hạn của Bạn trong mục này
You may not post new threads
You may not post replies
You may not post attachments
You may not edit your posts

BB code đang Mở
[IMG] đang Mở
HTML đang Tắt

Chuyển đến:

Những Đề tài tương tự
Ðề Tài Người Tạo Đề Tài
Chuyên Mục
Trả Lời Bài Mới Nhất
Thủ tướng ký phát hành đặc biệt bộ tem Đại tướng Võ Nguyên Giáp *VietStamp* Tem Việt Nam mới phát hành 8 29-08-2017 23:14
Mừng SN bác Lữ Tích Nguyên Poetry Chúc mừng Sinh nhật Bạn Tem 26 08-12-2011 01:11
Tâm sự của bác Lữ Tích Nguyên Poetry Sinh hoạt BAN CỐ VẤN 3 29-04-2011 01:18
Hương sắc cao nguyên hoavienquanbl Hoạt động offline 0 05-01-2010 21:16
Tem Tết Nguyên Đán Mỹ-Việt (1) The smaller dragon Phòng trưng bày 'The smaller dragon' 6 11-01-2009 02:19



©2007-2024 Diễn đàn Viet Stamp
Cơ quan chủ quản: Câu lạc bộ sưu tập tem Viet Stamp (VSC)
Giấy xác nhận cung cấp dịch vụ mạng xã hội trực tuyến số 87/GXN-TTĐT
do Cục Quản lý phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử cấp ngày 31-08-2011
Chịu trách nhiệm chính: Ông Hoàng Anh Thi - Chủ nhiệm VSC
Bản quyền thuộc VSC. Địa chỉ: 2/47 Phan Thúc Duyện, Phường 4, Quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh, Việt Nam.
Điện thoại: (08) 38111467 – Website: vietstamp.net.vn – Email: vietstamp.net@gmail.com – Hotline: 0918 636 791
Vui lòng ghi rõ nguồn “Viet Stamp” khi phát hành lại thông tin từ diễn đàn này.
--------------------
Mã nguồn: vBulletin v3.8.3 & Copyright © 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.
Diễn đàn Viet Stamp có giấy phép sử dụng từ Jelsoft Enterprises Ltd.